Home NOM50jaar Groene chemie Noord-Nederland wordt (gerecyclede) polyester valley
Gerecycled Polyester
Groene chemie

Noord-Nederland wordt (gerecyclede) polyester valley

De wereld van straks op de plek van toen. In een grote fabriek in Emmen rolden tientallen jaren polyester korrels van de band. Alleen zijn ze sinds kort volledig gemaakt van gerecycled polyester. Een unicum.

Cure heet de technologie die in een proeffabriek in Emmen wordt toegepast en die een reusachtige belofte in zich herbergt.

Voor de 91 procent van het polyester in de wereld dat tot nu toe niet recyclebaar was, ligt een oplossing binnen handbereik. Flesjes, bakjes, tapijt en kleding gaan de machines in en komen er weer uit als de polyestergrondstof (korrels) die in het normale proces van polyester verwerkende fabrieken gebruikt wordt.

,,We zijn nu bezig met de opschaling naar een demofabriek, daarna kunnen we verder uitrollen’’, vertelt Marco Brons. Hij is technisch directeur van CuRe, een samenwerking van de chemiebedrijven Cumapol, Morssinkhof, DuFor en Niaga, in nauwe samenwerking met hogeschool NHL Stenden. ,,Wat we doen trekt de aandacht in de wereld. Heel wat grote concerns kijken met ons mee.’’

Ik heb echt het gevoel dat we in Noord-Nederland onderweg zijn een polyester valley te worden.

marco brons (technisch directeur cure)

Dat is niet zo gek. Cure lost een paar grote dillema’s tegelijk op.

De eerste is het groeiende afvalprobleem. De wereldwijde berg van niet recyclebaar polyester groeit jaarlijks met 64 miljard kilo. De belangrijkste reden is dat er kleurstoffen en toevoegingen in zitten die hergebruik niet mogelijk maken.

In het verlengde daarvan ligt dat het nu nog nodig is om continu nieuwe polyester te maken op basis van aardolie. ,,Wij streven ernaar dat dat overbodig wordt, dat we het polyester dat er al is oneindig kunnen hergebruiken. We zijn wat dat betreft al een heel eind. De meeste soorten polyester passen in ons proces. Zelfs het grootste deel van de toevoegingen aan het materiaal en de kleuren, kunnen we er straks uit halen, zodat we zuivere polyesterkorrels overhouden.’’

Het derde belang ligt vooral in de textielwereld. Daar worden de verplichtingen om gerecycled materiaal te gebruiken, steeds strenger. Brons: ,,Daarvoor wordt nu vooral materiaal van gerecyclede polyester flessen gebruikt. Maar je ziet een tendens naar recycling van product naar product. Flessen worden weer flessen, bakjes weer bakjes enzovoort. Dus moet de textielindustrie andere oplossingen vinden. De meest logische is om textiel zelf te gaan hergebruiken. Dat was altijd heel moeilijk vanwege de kleuren en gemixte materialen, maar wij kunnen het wel.’’

Gerecycled Polyester 01

Afspraken maken in de keten

Om die beweging aan het rollen te krijgen, probeert CuRe afspraken te maken met beleidsmakers en textielproducenten. ,,Ideaal zou zijn als we het aantal gebruikte kleurstoffen naar beneden kunnen krijgen. Nu zijn dat er zo’n 80.000, die alleen door middel van een vrij ingewikkeld proces uit het zuivere polyester te scheiden zijn. Dan hebben we nog te maken met het gebruik van lijm en andere materialen, zoals ritsen en labels. Hoe beter de afspraken, des te beter het recyclingproces. De beloften zijn groot. Goed gerecycled polyester heeft als textiel een veel lagere voetprint, zelfs veel lager dan die van katoen.’’

CuRe combineert in feite twee manieren van recycling. De eerste stap is mechanische recycling, een proces dat Cumapol – waarvan Brons ook technisch directeur is – al in de vingers heeft. Polyester wordt simpel gezegd in stukjes gehakt, gesmolten en weer tot korrels gevormd. Om het gewenste kleurloze eindproduct te krijgen komt daar een chemisch recyclingproces overheen. Depolimerisatie heet dat.

Brons denkt dat de ‘demoplant’ eind 2023 draait. In Emmen uiteraard.

Dit is voor ons de ideale omgeving. We werken nauw samen met bedrijven om ons heen, maken continu gebruik van het ecosysteem dat er is. Daarin zijn de universiteit en hogescholen onmisbaar.

Ik heb echt het gevoel dat we in Noord-Nederland onderweg zijn een polyester valley te worden.’’ Hier gebeurt het, hier begint het. Uiteindelijk profiteert de hele wereld ervan. Brons: ,,Hoe ik het voor me zie? Dat we overal in de wereld recyclingfabrieken neerzetten, op de plekken waar polyester wordt ingezameld.”