NOM deelplatform van Noordelijke bedrijvigheid

Een ergernis van Siem Jansen: de miskenning van de NOM na al die jaren. ,,Ik heb het er met de provincies wel eens over gehad: gebruik de NOM voor je informatie, want de enige clubs die diep in de haarvaten van het mkb zit – in weerwil van wat wel wordt beweerd – is de NOM’’, zegt Jansen.

De NOM praat met ondernemers, praat met directeuren, met eigenaren en uit die gesprekken wordt informatie gehaald die wordt vertaald naar belanghebbenden. Jansen: ,,En daar wordt nauwelijks gebruik van gemaakt. Het is wat we weten en doen. We zuigen al die informatie op. We hebben vaak genoeg tegen de provincies gezegd: dat je iets anders wilt is jullie keuze en jullie recht, maar luister nou ook eens wat wij te melden hebben. We melden het omdat we weten wat er leeft en niet omdat we onszelf zo belangrijk vinden.’’

Contacten met universiteiten waren er helemaal niet, betoogt Van der Hek. Er waren subsidies voor innovatieve projecten via kennisinstellingen maar die gingen doorgaans naar de grote concerns, want die konden eigen geld inbrengen. Het mkb viel er helemaal tussen weg. Van der Hek: ,,Het was voor universiteiten ook veel interessanter met Shell of Philips te overleggen dan met Pietje Puk van om de hoek, ze communiceerden bovendien makkelijker.’’

Andere tijden, andere problemen. Neem Covid. Dina Boonstra was net een half jaar in dienst toen de pandemie uitbrak. Een bedrijf dat niets meer kon, is met gezinnen drie weken naar een vakantiepark gegaan en draait nu als tierelier met online-events, weet ze. ,,Er waren veel startups die nog geen relatie met de bank hadden en snel geholpen moesten worden’’, zegt Boonstra.

De transitie moet, vindt ook Migchelbrink. Maar door het met z’n allen tegelijk te doen wordt het extreem duur. Het gas hoeft niet uit Groningen te komen,  want ‘LNG-terminals genoeg’.  ,,Eééíííndelijk heeft gas waarde gekregen’’, zegt hij. ,,Het is zelfs in waarde gelijk aan olie. En wat doen we ermee? Weg ermee! Waarom zou je als NOM niet zeggen: we omarmen de transitie, maar mogen we even nadenken over de maatschappelijke kosten van wat we aan het doen zijn?’’

Geen rol, vindt Migchelbrink. De rol van de NOM is, volgens hem, het brengen van kleinere bedrijven naar grote bedrijven, het uitwisselen van kennis en zorgen dat de kennis van de universiteiten bij de bedrijven landt. Migchelbrink: ,,Ik vraag me alleen af of er niet nog een taak zou kunnen zijn. Een taak die inhoudt dat we ons afvragen of we goed hebben nagedacht.’’ De ontwikkelingen op het gebied van waterstof zijn van groot belang. Siem Jansen vindt dat de NOM dan op zoek zou moeten naar doorbraak-technologieën.

Dina Boonstra hamert op brede ontwikkelingen, zeker nu de VS en China investeren in thema’s waarop Europa achterblijft. Kunstmatige intelligentie (AI) is zo’n thema, vindt ze. Noord-Nederland speelt daarin een rol. Er zijn 200 tot 250 bedrijven die in werkgroepen nadenken over dit aspect in hun sector.

,,Dit is een soort activiteit die de NOM de laatste tien tot vijftien jaar vaker aangejaagd heeft’’, zo betoogt Boonstra. Ze noemt ondermeer de Region of Smart Factories en Smart Industry Hub. ,,Je koppelt dan de koploper in ons gebied – in dit geval Philips – aan nog tien partijen of meer.