Persoon zit voor potten met zeewier
  • Agri&Food
  • Investeren

Zeewier is de toekomst

Vol met vitaminen, vezels, mineralen en eiwitten, CO2-negatief, supersnel groeiend en in enorme hoeveelheden beschikbaar. De kansen voor zeewier zijn groot. Zeker als die op land wordt gekweekt. Seaweedland is bezig het proces te optimaliseren, met steun van de NOM.

Iedereen eet regelmatig zeewier. In schepijs, in chocolademelk, in saucijzenbroodjes, sushi, sauzen, pudding en nog veel meer producten zit zeewier verwerkt, als toevoegings- of verdikkingsmiddel. Zeewier zit ook in tandpasta, cosmetica, voedingssupplementen en zelfs medicijnen. Maar er is veel meer mogelijk met de planten. Zo is zeewier bijvoorbeeld een beloftevolle vleesvervanger.

Sexbierum

Sven Rusticus weet dat al een paar jaar. De ondernemer werd zo gegrepen door de voordelen van zeewier, dat hij besloot serieus werk te maken van de productie ervan, maar dan wel op een schone, verantwoorde manier waarbij de kwaliteit constant en consistent is. Samen met vriend en farmaceutisch ondernemer Anko Kuil maakte Rusticus een plan dat moet leiden tot duurzame zeewierproductie in kassen in Sexbierum.

Zeewier kweken op land. Dat klinkt nogal tegenstrijdig. En toch is dat de beste manier om de belofte van de plant tot volle wasdom te laten komen, zegt Rusticus. ‘Op heel wat plekken in de wereld wordt zeewier ‘gewoon’ op zee gekweekt en geoogst. Voor verschillende doeleinden is dat een prima methode, maar niet voor wat wij willen: zeewier gebruiken voor humane voeding.’

Rusticus werd een paar jaar geleden gegrepen door de bijzondere eigenschappen van zeewier. Zijn eerste idee was ook om in zee te gaan kweken, totdat hij de nadelen zag. ‘Je kunt nooit voor een constant en consistent aanbod zorgen omdat je te maken hebt met verschillende seizoenen, weersomstandigheden, temperaturen en meer. Maar de allergrootste drempel is wel dat er in zeewier uit de zee altijd schelpdieren zitten. En die bevatten allergenen waar sommige mensen niet tegen kunnen.’

Dat probleem kun je verhelpen door het zeewier onder gecontroleerde, constante omstandigheden te kweken. Op land dus. In een kas, als het aan Seaweedland ligt. Daar kun je bassins bouwen, waarin optimale condities gecreëerd worden voor de groei van zeewier. Rusticus en Kuil experimenteren daarmee al volop in Heerhugowaard. Binnen afzienbare tijd willen ze uitbreiden naar een kassencomplex in Sexbierum.

Daar staat een groot kassencomplex leeg. Rusticus: ‘Een deel van de kassen zal gebruikt worden voor het opwekken van zonne-energie waar we duurzame elektriciteit vandaan kunnen krijgen.’ Ideaal is de ligging. Diep onder de grond ligt een bron met heel zuiver, zout water. Dat is de perfecte basis voor het water dat de startup wil gebruiken voor de kweek, aangevuld met nutriënten.

Zo ver reikt de ambitie van Seaweedland. De bedenkers vinden dat logisch. In hun ogen is zeewier een onmisbare schakel in de transitie naar een duurzamere wereld en daarmee het redden van de planeet. Tel maar mee: de kweek van zeewier is CO2-negatief. Uit een hectare zeewier is 22 keer zoveel proteïne te oogsten als uit een hectare soja. Je hebt er bovendien enkel zout water en geen zoet water voor nodig zoals bij andere gewassen en in het bijzonder voor dierlijke eiwitten. En zo zijn er nog veel meer gunstige voorwaarden.

Foto van 2 personen die zeewier vasthouden.
Anko kuil en sven rusticus

12.000 soorten zeewier

‘Onderzoek naar zeewier gaat snel verder, maar er is nog een hele weg te gaan’, zegt Rusticus. ‘In de wereld bestaan zo’n 12.000 soorten, we gebruiken er nog maar een paar en steeds worden nieuwe voordelen ontdekt. Zo is van de soort Asparagopsis bewezen dat het een probaat middel is om methaangassen van koeien naar beneden te krijgen. Je voegt een beetje toe aan hun voer en de koeien boeren significant minder methaan uit.’

Seaweedland denkt dat Nederland de kans heeft een leidende rol in de wereld te gaan spelen in de duurzame zeewierproductie. Rusticus: ‘We kunnen serieus impact hebben. Zeewier is een middel om de wereld op een duurzame manier te voeden.’

Die voeding is waarop het bedrijf zich om die reden vooral richt, in eerste instantie met drie soorten wier. Dat doet Seaweedland om de wereld te verduurzamen, maar ook om de gezondheid van de mensheid te bevorderen. Zeewier bevat namelijk grote hoeveelheden mineralen, vezels, eiwitten en vitaminen. Interessant is vooral ook de aanwezigheid van vitamine B12, dat het menselijk lichaam nodig heeft als het minder vlees eet. Als zoutvervanger werkt zeewier ook voor de gezondheid, omdat zeewier minder natrium en meer magnesium en kalium bevat. En als natuurlijk verdikkingsmiddel is het ook duurzamer dan gelatine afkomstig van dieren.

‘Dat is waar het ons om te doen is, om de wereld duurzaam te voeden. Maar we werken daarnaast ook aan andere producten met zeewier, zoals cosmetica en voedingssupplementen. Zeewier heeft antibacteriële en antivirale eigenschappen. Het is ontstekingsremmend, bevat anti-oxidanten en werkt anti-ageing voor de huid. Op specifieke producten met die eigenschappen kunnen we een hogere marge behalen en onze operatie verbeteren. Wist je trouwens dat zeewier ook de basis is van oceaan- en koraalvriendelijke zonnebrand? Nóg zo’n kans.’

NOM voor beginfase

Seaweedland is pas twee jaar onderweg en hard bezig alle mogelijkheden en eigenschappen te ontdekken en in kaart te brengen. De proefopstelling in Heerhugowaard is daarin een belangrijke stap. De vestiging van de onderneming luidt: Leeuwarden. En dat is niet voor niks. Rusticus: ‘Leeuwarden is het epicentrum van watertechnologie. Daar willen wij middenin zitten. Afgezien daarvan is agricultuur groot in Noord-Nederland en zijn de netwerken goed. Die hebben wij nodig.’

De NOM helpt daarbij, vertelt investment manager Ruud van Dijk. ‘Seaweedland is een bedrijf dat aan het begin staat van wat iets heel moois kan worden. Iedereen ziet de grote kansen, maar in zo’n beginfase is het lastig om investeringsgeld aan te trekken. Daar zijn wij voor. We steken nu geld in de testopstelling die voorafgaat aan de opschaling naar een locatie zoals Sexbierum. Daar is een volgende financieringsronde voor nodig. En als de testen positief zijn, dan staan we daar vast weer open voor.’

Dat hoopt Rusticus ook. Zijn grootste uitdaging nu is – behalve uitpluizen welke zeewieren het best gedijen bij verschillende omstandigheden – het openbreken van de markt. ‘De voordelen van zeewier zijn evident. Het smaakt ook lekker, en dat is waar we mensen nu van moeten gaan overtuigen. Dat doen we onder meer door chefkoks in te zetten, die met onze producten heerlijke gerechten maken. De eerste proeven zijn wat dat betreft veelbelovend. Zeewier is de toekomst. Wij weten dat al, nu is het tijd dat meer mensen dat zien.’