Fabian Debats, Bastiaan Hofsteenge, Stefan Vogelzang, Lusanne Tehupuring en Janniko Georgiadis
  • Life Sciences & Health
  • Investeren

Enatom wil impact maken met “virtuele snijzaal”

Enatom volgt de weg der geleidelijkheid. Stap voor stap geeft de Groningse startup, een spin-out van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), invulling aan de missie om zeer gedetailleerde anatomische kennis wereldwijd toegankelijk te maken, plaats- en tijdonafhankelijk.’

‘Het gaat om medisch onderwijs en dan kun je je geen fouten of onzorgvuldigheden veroorloven’,  stelt mede-oprichter Stefan Vogelzang. ‘Daarom hebben we samen met het UMCG jarenlang heel doordacht en nauwkeurig gewerkt aan het creëren van een “virtuele snijzaal”. Een intuïtieve webapplicatie, met high- end 3D visualisaties, waarmee we de kloof tussen theorie en praktijk in het anatomie-onderwijs helpen dichten.’

De oplossing van Enatom laat zich het best omschrijven als een 3D anatomie-atlas. Maar dan wel één die je altijd en overal, dus plaats- en tijdonafhankelijk, kunt raadplegen en de anatomische kennis tegelijkertijd kunt toetsen. Op de pc, tablet, telefoon of met een VR-bril.

Natuurlijk, medische studenten kunnen kennis over de menselijke anatomie vergaren uit boeken of video’s. Alleen: dat is enkel in 2D, terwijl die kennis in de praktijk in 3D moet worden toegepast. Bovendien is er in kennisinstellingen lang niet altijd genoeg gelegenheid voor goed anatomie-onderwijs en loopt het aantal contacturen met docenten ook nog eens terug. En ja, dan kun je op de snijzaal zomaar tegen allerlei barrières en problemen aanlopen. 

Fotorealistisch

‘Door het gebruik van geavanceerde technologie hebben we fotorealistische 3D representaties van echte menselijke lichamen ontwikkeld’, verduidelijkt CEO en mede-oprichter Lusanne Tehupuring. ‘Dus geen computeranimaties, maar ingescande anatomische preparaten. Met andere woorden: het menselijk lichaam is tot in detail gedigitaliseerd. Medici in opleiding kunnen een preparaat vanuit verschillende invalshoeken bekijken en daarover leren. Stel dat je het hart wilt bestuderen. In onze oplossing ben je in een paar klikken waar je moet zijn. Je kunt overal op inzoomen. Heel intuïtief krijg je inzicht in de fijnste structuren van het hart en kun je eenvoudig weer switchen naar andere delen van het lichaam. Het detailniveau waarop alles in beeld wordt gebracht is ongekend. Je ziet nog veel meer dan in de praktijk.’ 

Verkennen

Hoewel Enatom officieel in september 2022 werd opgericht, voert de ontstaansgeschiedenis terug naar ruim acht jaar geleden. Stefan Vogelzang en Fabian Debats, eveneens mede-oprichter, timmerden met hun bedrijf VIEMR, één van de eerste Europese partijen met een volledige focus op Virtual Reality en Augmented Reality, destijds stevig aan de weg. Wereldwijd werd voor tal van gerenommeerde organisaties hoogwaardige 360 graden content gecreëerd.  ‘We bleven groeien en groeien, maar het was allemaal projectmatig en enorm commercieel’, blikt Stefan terug. ‘Het vrat energie. Ondanks het succes gaf het ons toch te weinig voldoening. Vandaar dat we zijn gaan onderzoeken waar nu écht onze toegevoegde waarde zit. Dat bleek vooral de combinatie zorg en educatie te zijn.’ 

Stefan besloot een presentatie te geven bij het UMCG.  Eén van de aanwezigen was Janniko Georgiadis, hoofd van de sectie Anatomie en Medische Fysiologie van het ziekenhuis. De anatoom, hersenwetenschapper en onderwijskundig onderzoeker was enthousiast en zag meteen kansen voor de inzet van de technologie in zijn vakgebied. Ik wil dit graag met jullie verder verkennen, vertelde hij. Is het mogelijk om het menselijk lichaam te digitaliseren? Dat moest zeker kunnen, wisten Stefan en Fabian. Zo werd de kiem gelegd voor wat later Enatom zou gaan heten. In de kern is Jannikos dus eigenlijk de geestelijk vader van de startup. Nog steeds is hij als adviseur en onderzoeker aan de startup verbonden. 

Enatom 4 verkleind

Co-creatie

Wat volgde was een jarenlange periode van ontwikkelen, verfijnen en doorontwikkelen. In het najaar van 2022 resulteerden de inspanningen in de oprichting van Enatom. Simpelweg omdat niet alleen het product, maar ook de markt er klaar voor was.  ‘Maar we doen het natuurlijk niet alleen’, onderstreept Lusanne. ‘Het is echt een co-creatie. Voor en door universiteiten en studenten. Zo werken we nauw samen met onder meer het UMCG en het Amsterdam UMC. We luisteren goed naar hun wensen en behoeften en proberen die te vertalen naar onze oplossing.’ 

Nee, eenvoudig is het allerminst. Er moet tenslotte nogal wat informatie in de webapplicatie worden gestopt. Hoe gaat dat nu concreet in zijn werk? Lusanne: ‘Samen met de ziekenhuizen selecteren we de gewenste content. Daarna worden de preparaten met de grootst mogelijke zorgvuldigheid gescand. Een camera gaat dan continu langs het preparaat en maakt duizenden foto’s. Met behulp van zogeheten point-cloud technologie worden uit al die beelden 3D objectrepresentaties geëxtraheerd. Studenten van het UMCG en het Amsterdam UMC gaan die vervolgens minutieus digitaal ontleden. Dat is pure digitale ambacht: alles uitsnijden, inkleuren en alle lagen en onderdelen van een preparaat op de best mogelijk manier laten zien. Hoewel het complexe data betreft, zorgt het gebruik van pointclouds voor een naadloze streaming. Zelfs onder niet optimale wificondities zijn we in staat de content heel stabiel te streamen.’

Commerciële mindset

Lusanne werd zo’n twee jaar geleden, niet lang voor de oprichting, benaderd om als CEO Enatom te gaan leiden. ‘Ik wilde haar er heel graag bij hebben’, vertelt Stefan. ‘Bij Noordhoff Uitgevers en Founded in Groningen had Lusanne aangetoond over een sterke commerciële mindset te beschikken. Maar ook heeft ze affiniteit met onderwijs en is ze scherp op de inhoud. Dat heeft Enatom, zeker in deze fase, gewoon nodig. Je kunt ook te snel willen gaan en over jezelf struikelen. Maar als je het echt gedegen wilt aanpakken, kun je geen shortcuts nemen. Vanaf dag één moet je de juiste mensen aantrekken, de juiste bedrijfsvoering neerzetten en de juiste partnerships aangaan.’

In onze oplossing ben je in een paar klikken waar je moet zijn. Je kunt overal op inzoomen.

Lusanne Tehupuring, CEO en mede-oprichter Enatom

Internationaal speelveld

De komst van Lusanne wierp direct zijn vruchten af. Want al snel na de start van Enatom werd, voor de verdere ontwikkeling en de validatie van de aanpak en technologie, een financiering verkregen van G-Force Capital en Triade Investment. Gevolgd door een innovatielening van Rabobank. Afgelopen maart besloten ook LUMO Labs, UNETI Ventures en de NOM in de startup te investeren. Die laatste financiering is met name bedoeld om de “virtuele snijzaal” door te ontwikkelen en te kunnen opschalen. 

‘Het zijn investeerders die niet alleen in ons geloven, maar ook willen bijdragen aan het realiseren van onze missie’, weet Lusanne. ‘Naast het dichten van de kloof tussen theorie en praktijk kunnen we tevens helpen om onderwijsongelijkheid terug te dringen. Talent is wereldwijd overal aanwezig, maar de kansen en mogelijkheden zijn ongelijk verdeeld. In veel landen, met name onder de evenaar, ontbreekt het vaak aan middelen om de menselijke anatomie te bestuderen in een kostbare snijzaal. Onze oplossing kan, als aanvulling op traditionele leermethoden, dat probleem overal ter wereld ondervangen. Als je je begeeft op zo’n internationaal speelveld is het vinden van voldoende financiering uiteraard van groot belang, zeker bij zo’n intensieve technologie.’

Betere zorg

Inmiddels maken duizenden studenten en zorgprofessionals uit diverse Europese landen, waaronder Nederland, België, Duitsland en Oostenrijk al gebruik van Enatom. Het doel is om binnen vijf jaar ook elders in de wereld impact te kunnen maken. ‘Het ziet er tot dusver veelbelovend uit’, zegt Lusanne. ‘Er zijn contacten met steeds meer ziekenhuizen en universiteiten op andere continenten. We merken aan alles dat ze open staan voor een samenwerking en Enatom op termijn ook daar willen inzetten voor het trainen en opleiden van hun studenten en professionals. Dat is mooi, want door gelijke kansen te creëren in het medisch onderwijs wordt een grote stap gezet naar het leveren van betere zorg. En dat is exact wat ons drijft.’