Home Media Kennisblogs Welke vorm van kapitaal is het meest geschikt voor jou?
Ytsen van der Meer: welk vorm van kapitaal is het meest geschikt voor jou
  • Investeren
  • Investor ready worden

Welke vorm van kapitaal is het meest geschikt voor jou?

Als investment manager zit ik dagelijks aan tafel met innovatieve ondernemingen die op zoek zijn naar kapitaal. Ik praat bijvoorbeeld met ze over bedrijfsstrategie, de waardering van hun bedrijf en mogelijke financieringsstructuren. Hierbij gaat het altijd over de verschillende vormen van kapitaal en wat de voor- en nadelen zijn. In dit artikel vertel ik meer over de 3 meest voorkomende vormen van kapitaal en wat mijn ervaringen daarmee zijn.

Welke vormen van kapitaal komen we vaak tegen?

Het type kapitaal dat een onderneming nodig heeft, is erg afhankelijk van de soort onderneming en de fase waar ze zich in bevinden. Over het algemeen komen leningen, aandelen en converteerbare leningen het meest voor.

Leningen

Een lening komt bij een onderneming op de balans te staan als vreemd vermogen. De meeste leningen worden door banken verstrekt. Het bedrag moet binnen een bepaalde tijd terugbetaald worden en als ondernemer betaal je rente over het geld dat je leent. Het bedrag dat je moet terugbetalen is dus uiteindelijk hoger dan het bedrag dat je leent.

Banken willen zekerheid dat ze hun investering terugkrijgen. Daarom stellen banken ondernemers vaak persoonlijk aansprakelijk. Ze moeten bijvoorbeeld hun huis als onderpand opgeven. Mocht het dan misgaan met de onderneming, dan kan de bank het huis verkopen en op die manier hun investering terugkrijgen.

Voor bedrijven in de startupfase is het vaak lastig om een lening te krijgen. Er zijn simpelweg te veel onzekerheden, waardoor een bank vaak niet het vertrouwen heeft dat ze hun geld terugzien.

Ook niet bij de NOM. Of toch?

Kort door de bocht gezegd vertrekt de NOM geen leningen zoals de bank dat doet. Deze vorm van kapitaal past niet bij de fase waarin we meestal instappen. De time-to-market is vaak nog te lang, waardoor een ondernemer meestal al moet beginnen met terugbetalen voordat hij omzet boekt. Op die manier ontstaat er druk op de cashflow, wat negatief is voor de groei van de onderneming.

We verstrekken wel achtergestelde leningen. Dat zijn leningen waarbij we niet om garantstellingen vragen. We laten zien dat we vertrouwen hebben in de onderneming, wat ook een belangrijk signaal afgeeft aan banken. Met een achtergestelde lening nemen we een risico, maar we versterken ook de garantiepositie van de onderneming.

Soms worden we gebeld door een bank. Die hebben een aanvraag liggen voor een lening van € 500.000,-, maar zien dat de onderneming maar voor € 350.000,- garant kan staan. Wij springen dan bij met een achtergestelde lening van € 150.000,-, zodat de ondernemer verder kan groeien. Ik verwacht dat deze werkwijze in de toekomst zal toenemen.

Aandelen

Een andere manier om kapitaal te krijgen, is door een deel van de aandelen van de onderneming te verkopen. Je ruilt op die manier een stuk zeggenschap over je bedrijf in voor kapitaal om verder te kunnen groeien. Dat heeft voordelen en nadelen.

Het voordeel is dat je niet aansprakelijk bent voor verliezen die groter zijn dan het door jou gestorte kapitaal in de onderneming. Daarnaast deel je de risico’s van een investering met de medeaandeelhouder. Aan de andere kant moet je wel de winst delen met de andere aandeelhouders. Het grootste nadeel dat veel ondernemers ervaren is het feit dat ze een deel van de zeggenschap verliezen over hun bedrijf. Meestal weegt het feit dat ze kapitaal krijgen om verder te groeien hier wel tegenop.

Investeerders vragen vaak preferente aandelen. Hiermee proberen ze extra risico’s af te dekken, bijvoorbeeld met een vetorecht. Of ze vragen om extra economische rechten. Voor ondernemers is het belangrijk dat ze goed opletten welke rechten ze weggeven bij het verkopen van aandelen.

Aandelendeals bij de NOM

Als we bij de NOM participeren in een bedrijf, doen we dat vaak door een aandelentransactie. Als we bij bedrijven in een vroege fase instappen, is er vaak nog weinig waarde gecreëerd. Dat maakt een discussie over de waarde van het bedrijf lastig, ingewikkeld en tijdrovend. Een ondernemer kijkt meestal naar wat zijn bedrijf over een paar jaar waard kan zijn en baseert daar de prijs van de aandelen op. Wij nemen het risico vandaag al en redeneren andersom. De onderneming kan de voorspelde groei vaak namelijk pas waarmaken met behulp van de beoogde investering.

Voor veel bedrijven in de vroege groeifase zijn aandelendeals relatief ingewikkeld. De onderhandeling over de bedrijfswaardering is altijd een heikel punt, waar veel tijd in gaat zitten. Daarnaast kost het verkopen van aandelen sowieso veel tijd en geld. Er moet bijvoorbeeld onderhandeld worden over de zeggenschap en rechten van de investeerder, en er moet een participatie- en aandeelhoudersovereenkomst opgesteld worden.

Converteerbare lening

Converteerbare leningen worden steeds populairder in de startup-fase. Een converteerbare lening begint als een gewone lening, waarbij de aflossingsverplichtingen en rentebetalingen kunnen worden opgeschort. De aflossing en rente wordt dan bijgeschreven bij de totale lening. Investeerder en ondernemer bepalen samen een of meerdere momenten waarop de lening omgezet kan worden naar aandelen. Bijvoorbeeld als er een nieuwe investeerder toetreedt of als er een bepaalde omzet gehaald wordt. De converteerbare lening is de perfecte middenweg tussen leningen en aandelendeals.

Steeds vaker toegepast

Als investment manager ben ik gecharmeerd van converteerbare leningen. Het haalt de angel uit de discussie over de bedrijfswaardering bij aandelendeals en is veel sneller geregeld. Ook hoeft er nog niet zo uitvoerig gesproken te worden over de rechten van de investeerder, dat komt wel op het moment van converteren. Op dat moment is het bedrijf, als het goed is, ook meer waard. Dat maakt de discussie over de waardering van de onderneming eenvoudiger. Omdat we al in een vroeg stadium hebben geïnvesteerd en dus risico hebben genomen, krijg je als investeerder vaak korting op de dan geldende aandelenprijs.

Ook voor de ondernemer zelf is de converteerbare lening interessant. Zijn investering is eerder beschikbaar, omdat deze vorm van lenen snel geregeld kan worden. Daarnaast is het ook voor de onderneming prettig om niet eindeloos te hoeven discussiëren over de waarde van de aandelen en de rechten van investeerders.

Ik begrijp dan ook goed waarom deze vorm van kapitaal zo populair is bij startups in Amerika. Het verbaast mij dan ook niet dat deze methode steeds vaker gebruikt wordt bij Nederlandse startups. Ik zal in ieder geval niet schromen om de converteerbare lening voor te stellen, als dit voor investeerder en ondernemer de beste optie is.

Wil je meer weten over de financieringsmogelijkheden van de NOM?
Whitepaper Impact van Investeerders
De impact van investeerders op je bedrijf

In dit whitepaper leer je:

  • Waar je mee te maken krijgt als je gaat samenwerken met investeerders
  • Verschillen en overeenkomsten tussen bancaire financiering, achtergestelde lening en aandelen kapitaal
  • Op welke manier de NOM als investeerder jou kan helpen
Lees whitepaper