‘Vanuit vertrouwen handelen is altijd de moeite waard’

Van de toekomst bouwen weten de twee gasten van deze aflevering, Rutger van Zuidam en Edward van der Meer, wel wat af. Van Zuidam is de oprichter van Odyssey.org een studio voor digitale samenwerking, dat door de coronacrisis in een stroomversnelling raakte. Van der Meer is, zoals NOM Talks host Wim A,B. het stelt, als directeur van Campus Groningen verantwoordelijk voor ‘een grote zak geld’: het Campus Community Fonds. Daarmee werkt Campus Groningen aan de toekomst van bedrijvigheid en educatie in Noord-Nederland.

Samen is het sleutelwoord

Wanneer host A,B. vraagt naar een blik in die toekomst, waar we het dan eigenlijk over moeten hebben, antwoorden beide gasten in gelijke strekking. De kern is samenwerking. Van Zuidam: ,,De toekomst is een plek waar je naartoe kunt. Daar kun je samenkomen en dingen met elkaar bedenken die je wil integreren in het nu.’’

Van der Meer vult aan dat hij vandaag de dag – met het oog op de toekomst – anders kijkt naar waar dat samenwerken plaatsvindt. Van gebouwen naar plekken. Plekken met een community en services waar iedereen gebruik van kan maken. De toekomst is optimaal samenwerken zodat iedereen mee kan doen in die toekomst, aldus Van Zuidam. ,,En als je de toekomst niet meeneemt in je plannen, dan loop je achter’’, stelt Van der Meer.

De toekomstige generaties

Opvallend is dat de vijfde aflevering van NOM Talks zich in eerste instantie ontvouwt als een gesprek over die toekomstige plekken. Over de digitale technologieën die de wereld verder, steeds sneller veranderen. Die samenwerken veranderen. Die kansen bieden om de toekomst vorm te geven. En over de mensen van nu.

Deze aflevering gaat in eerste instantie niet over de mensen van de toekomst. Pas wanneer onze podcasthost de tienjarige Herna introduceert, verschuift het gesprek naar de generaties van de toekomst. Hoe ziet Herna werken in de wereld van 2040? In tegenstelling tot een antwoord op die vraag, start de tienjarige niet met het werk dat ze later wil doen. Ze vertelt over het leven dat ze wil leiden.

De ondernemer die relevant wil blijven in de toekomst, kan niet voorbijgaan aan de generaties die de toekomst bevolken. Ze zijn, zoals Van der Meer terecht opmerkt in deze podcast, begaan met maatschappelijke uitdagingen. ,,Dat was ik vroeger veel minder’’, geeft hij ruimschoots toe. ,,Je ziet dat de jeugd zich zorgen maakt en uitdagingen een plekje willen geven.’’ Bedrijven die (nog) niet met die uitdagingen bezig zijn, worden door generaties Z (die nu aan het begin van hun carrière staan) en Alpha (geboren tussen 2010 en 2024) afgewezen. Wat zij kopen en voor wie zij werken moet resoneren met hun normen en waarden. Zij vragen om business as a force for good.

De jeugd heeft de toekomst

In productontwikkeling en innovatie is het inmiddels gewoon om gebruikers te betrekken. Daar vinden we het heel normaal om aan iemand te vragen hoe z’n tandenborstel beter kan worden. Waarom betrekken we dan gebruikers en werknemers van de toekomst niet bij het vormgeven van die toekomst? Waarom bedenken we dat vaak nog steeds vooral vóór hen, in plaats van met hen?

Dat het kan, in co-creatie met jongeren iets bouwen, blijkt wel uit het succesverhaal van het van oorsprong Groningse Jimmy’s. Inmiddels uitgegroeid tot een landelijk netwerk van talentenbroedplaatsen voor jongeren, onder de vlag van onderneming Up to Us. Geef jongeren vertrouwen en maak ze mede-eigenaar. En vooral: wees als volwassene professioneel naïef, legt co-founder Fanny Koerts het succes van Jimmy’s in haar TedTalk uit.

Het is niet makkelijk om altijd vanuit vertrouwen te handelen, stelt Koerts. ,,Maar inmiddels weet ik dat het wél altijd de moeite waard is.’’ Jimmy’s bestaat – met succes – al tien jaar. Ter ere van dat jubileum verzamelden Koerts en co-founder Marloes Dekker hun ervaringen in een boek dat in het najaar van 2021 verschijnt. Voor wie wil leren om mét jongeren de toekomst vorm te geven en dus als onderneming relevant te blijven, is dat een goede start.

Gelijkwaardig samenwerken

,,Het is aan ons om de jongeren van de zijlijn te halen, waar het huidige systeem ze laat staan’’, stelt Van Zuidam, wanneer deze aflevering richting het einde gaat over de generaties van de toekomst en hij vertelt over hoe jongeren een rol kregen in zijn laatste hackathon. ,,Het is aan ons, de huidige generatie, om in te zien dat de bijdragen die jongeren kunnen leveren wezenlijk zijn. Misschien zelfs wel cruciaal zijn voor het oplossen van welk vraagstuk dan ook.’’

Eigenlijk gaat ondernemen in 2040 over gelijkwaardig samenwerken vanuit vertrouwen, met iederéén die een rol speelt in die toekomst.