Fleur Mulder: ‘Startup Visa – Wat hebben we internationale startups te bieden?’

Sinds een jaar ben ik bij de NOM werkzaam als projectmanager Internationaliseren. Ik ben specifiek aangenomen voor het aantrekken van internationale startups. Inderdaad, ook Internationaliseren richt zich inmiddels nadrukkelijk op jonge bedrijven met een vernieuwend idee. Investeren en Innoveren, de andere takken van de NOM, doen dat al veel langer. Wij tot voor kort eigenlijk niet. Simpelweg omdat we de strategie van de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) volgden om grote internationale ondernemingen te verleiden naar het Noorden te komen. Bij voorkeur gevestigde namen met een substantiële personeelsbehoefte. Niet onlogisch, we zijn tenslotte ooit opgericht om de regionale economische structuur te versterken door onder meer het creëren van werkgelegenheid.

Keuzes

Maar tijden veranderen. In Nederland zijn ruimte, energie en arbeidskrachten al geruime tijd schaars. Ook in Noord-Nederland wordt het steeds moeilijker om voor internationale bedrijven geschikte vestigingslocaties te vinden. Want stel dat zo’n onderneming 10 hectare nodig heeft om een fabriek te bouwen waar vervolgens een paar honderd mensen moeten werken. Kunnen wij dan überhaupt de grond en de mensen leveren? En kunnen we wel voldoende stroom garanderen? Gelukkig kunnen we beter aan deze vragen voldoen dan elders in het land. Maar dat wil niet zeggen dat we geen keuzes moeten maken.

Testjaar

‘From volume to value ’, heet de nieuwe strategie die vorige zomer door de NFIA is uitgerold. Kort gezegd komt het erop neer dat we bij NOM Internationaliseren uiterst kritisch kijken aan welke bedrijven de beschikbare ruimte wordt geboden. We letten daarbij vooral op de waarde die ze toevoegen aan bestaande regionale ecosystemen en de aansluiting bij de strategische doelen van Nederland als geheel. De focus ligt, kortom, op het aantrekken van andersoortige bedrijven dan voorheen. Waaronder dus startups. Niet alleen startups binnen de EU, maar ook daarbuiten. Het mooie is: startups van buiten de EU kunnen in aanmerking komen voor een speciaal visum, een zogeheten Startup Visa, waarmee ze zich een jaar in Nederland mogen vestigen. Met de intentie om hier langer te blijven. Zie het als een testjaar, om een gevoel te krijgen bij het land, de mensen en de wellicht toekomstige markt voor hun product of dienst.

De focus ligt op het aantrekken van andersoortige bedrijven dan voorheen. Waaronder dus startups.
Fleur Mulder, NOM

Criteria

Maar zo’n Startup Visa krijg je niet zomaar. Er is een aantal criteria waar het bedrijf minimaal aan moet voldoen. Ten eerste moet er sprake zijn van een innovatief en schaalbaar idee. Of meer precies: het idee moet voor de Nederlandse markt écht vernieuwend zijn. Ook moet de startup voldoende eigen kapitaal hebben om hier een jaar te kunnen verblijven. Tot slot moeten ze gehost worden door een facilitator, een mentor die de startup tijdens het verblijf in Nederland begeleidt en ondersteunt. Als het bedrijf aan de eerste twee criteria voldoet mag de derde overigens geen probleem zijn. Ons land kent namelijk tal van facilitators op het gebied van onder andere Energie, IT, Water, Life Sciences en High Tech Systems and Materials (HTSM).

Welkom en gesteund

Sinds begin 2023 fungeert ook de NOM als facilitator voor startups die op een Startup Visa naar Nederland komen. Naar Noord-Nederland, in dit geval. Op dit moment richten wij ons echter uitsluitend op het begeleiden en ondersteunen van IT-startups. Wat ik in de rol van facilitator voor die bedrijven kan betekenen? Ik wil dat de ondernemers zich welkom en gesteund voelen en zich optimaal kunnen focussen op de ontwikkeling van hun bedrijf. Waar en wanneer nodig probeer ik te helpen. Bij het doorlopen van het aanvraagproces voor de Startup Visa bijvoorbeeld. Of het regelen van allerlei praktische zaken, zoals het aanvragen van een bankrekening, de KvK-inschrijving en het vinden van bedrijfsruimte.

Businesscoaches

Een belangrijk onderdeel van mijn werk is om ervoor te zorgen dat startups onderdeel worden van het regionale ecosysteem. Daarom introduceer ik de bedrijven al in een vroeg stadium bij partijen in Noord-Nederland die voor hen interessant kunnen zijn. Denk aan mogelijke partners, leveranciers en investeerders. Met andere woorden: ik laat ze profiteren van het uitgebreide netwerk van de NOM. Daarnaast koppel ik ze aan ervaren IT-ondernemers uit de regio, die de startups vervolgens als businesscoaches verder op weg helpen. Uiteraard wijs ik de bedrijven ook op de mogelijkheid voor deelname aan ons Market- en Investor Readiness programma. Beide programma’s worden dan in het Engels gegeven.

Startup Visa NL

In de kern is de rol van facilitator een extra laag die de NOM, zoals gezegd, uitsluitend IT-startups van buiten de EU biedt. Want we zijn er vanzelfsprekend ook voor startups uit andere topsectoren. Alleen vervullen we dan puur een verbindende rol. Bijvoorbeeld door de bedrijven te koppelen aan andere regionale facilitators, zoals Campus Groningen, Groningen Seaports of WaterCampus Leeuwarden. We werken daarbij nauw samen met Startup Visa NL, een initiatief van Founded in Groningen en Founded in Friesland. Startup Visa NL houdt zich met name bezig met het matchen van startups van buiten de EU en facilitators in Noordoost-Nederland. Van daaruit komen veel leads bij ons binnen.