Alexander Draaijer ‘Hoe en waarom risicokapitaal je verder kan brengen’

Natuurlijk, je bent ambitieus en overtuigd van de potentie van je bedrijf. Bovendien lees je regelmatig over andere (beginnende) ondernemers die mooie bedragen ophalen bij financiers. Dus ben je wellicht geneigd te denken dat ook jij de gewenste financiering wel even ergens vandaan gaat krijgen. Zoals vaker is de praktijk net even wat weerbarstiger.

Waarom zo’n uitdaging?

Voor startups en scale-ups is het ophalen van kapitaal, op z’n zachtst gezegd, een fikse uitdaging. Simpelweg omdat er voor financiers nogal wat risico’s en onzekerheden aan kleven. Als startup bijvoorbeeld heb je in de beginfase nog geen bewezen trackrecord, nog geen tastbare resultaten als inkomsten, winst of klanten en zelfs nog geen ontwikkeld of bewezen product. En ja, het ontbreken van solide gegevens maakt het moeilijk om te voorspellen of je onderneming in de toekomst succesvol zal zijn.

Ook het investeren in scale-ups is voor potentiële financiers vaak een riskante aangelegenheid. De ervaring leert dat veel van deze bedrijven het, ondanks het groeipotentieel, uiteindelijk niet gaan redden. Niet zelden hebben ze al een aanzienlijke schuld of groeien ze sneller dan de gegenereerde omzet. Net als bij start-ups zijn de risico’s lastig in te schatten. En dus bieden ze geen of nauwelijks zekerheid of het geïnvesteerde geld zich op termijn gaat terugbetalen.

Met name traditionele financiers als banken zijn terughoudend als het gaat om risicovolle investeringen. Liever streven ze naar een stabiele en voorspelbare terugbetaling van de lening. Zo vraagt een bank de betreffende bedrijven vaak om onderpand en garanties bij het verstrekken van een financiering. Maar ja, garanties kun je als startup of scale-up gewoon (nog) niet bieden. Gelukkig kan het aantrekken van risicokapitaal een prima alternatief zijn.

Risicokapitaal: wat is het precies?

Maar wat is risicokapitaal, ook wel durfkapitaal genoemd, nu eigenlijk? Zoals de naam al doet vermoeden is het een vorm van investeren in bedrijven met een hoog risicoprofiel, waaronder dus startups en scale-ups. Maar wel met de verwachting dat het bedrijf sterk gaat groeien en in de toekomst derhalve een grotere marktwaarde zal krijgen. In ruil voor hun investering krijgen risicokapitaalinvesteerders meestal aandelen in het bedrijf en delen ze mee in de winst als het bedrijf succesvol wordt.

Risicokapitaal biedt ondernemers dus de broodnodige financiële middelen om hun bedrijf van de grond te krijgen of te laten groeien. Vooral startups hebben vaak aanzienlijke investeringen nodig voor bijvoorbeeld productontwikkeling, marktonderzoek, marketing en het aantrekken van talent. Scale-ups kunnen het geld weer goed gebruiken om hun producten of diensten sneller op de markt te brengen, klanten te werven of bedrijfsactiviteiten op de schalen. Maar ook kan het binnenhalen van risicokapitaal het vertrouwen in je bedrijf vergroten. Als een investeerder bereid is om er geld in te steken kan dat andere investeerders, klanten en potentiële partners overtuigen van toekomstig succes van het bedrijf.

Blijf kritisch!

Zoals gezegd verkoop je in ruil voor risicokapitaal in veel gevallen een deel van je bedrijf. Dat zorgt voor meer financiële vrijheid, waardoor je extra ruimte hebt om aan de ontwikkeling van je bedrijf te werken. Bovendien zijn investeerders over het algemeen geduldiger dan traditionele partijen. Ze verbinden zich voor langere tijd aan je bedrijf en brengen tevens hun expertise en netwerk in om je te ondersteunen.

Het ophalen van risicokapitaal heeft, zoals iedere financieringsvorm, ook nadelen. Want als je een deel van de aandelen verkoopt, verlies je ook deel van de zeggenschap in het bedrijf. Anders gezegd: de investeerder krijgt inspraak in de bedrijfsvoering en de toekomstplannen van de onderneming. Wees er dus zeker van dat jij en de kapitaalverstrekker een goede match zijn. Maar ook: weeg zorgvuldig af of risicokapitaal ook daadwerkelijk bij je bedrijf en je groeidoelstellingen past.

En de NOM?

Er zijn verschillende bronnen waar je terecht kunt voor risicokapitaal. Denk aan familie en vrienden, informal investors, crowdfunding, participatiemaatschappijen of aan regionale ontwikkelingsmaatschappijen als de NOM. Want inderdaad, ook de NOM heeft risicokapitaal beschikbaar om de start of groei van veelbelovende bedrijven te stimuleren en te faciliteren.

Wij vinden het belangrijk om innovaties al in een vroege fase te ondersteunen, zodat ze kunnen uitgroeien tot businesskansen. Dat doen we vanuit de gedachte dat je de regionale economie alleen kunt versterken door het groeipotentieel van innovatieve ondernemingen te versterken.

De NOM verstrekt risicokapitaal in de vorm van aandelenkapitaal en/of achtergestelde (converteerbare) leningen. Welke vorm voor jouw bedrijf interessant is, hangt onder meer af van de fase waarin je bedrijf zich bevindt. Naast in startups en groeiende bedrijven investeren we, als het nodig is, ook bij MBO/MBI met risicodragend kapitaal. We willen gezonde bedrijven tenslotte graag voor de regio behouden. Met behulp van risicokapitaal willen we de opvolging in goede banen leiden, zodat de continuiteit gewaarborgd is. Het bedrag wordt dan verstrekt als aandelenkapitaal, vaak aangevuld met een achtergestelde lening.

Zorgvuldig selectieproces

Net als andere investeerders hanteren we in alle gevallen een zorgvuldig selectieproces. We investeren alleen als we ervan overtuigd zijn dat het bedrijf innovatief is, groeipotentieel heeft en daadwerkelijk iets toevoegt aan een duurzamer, gezonder en slimmer Noord-Nederland. Daarom verwachten we altijd eerst een gedegen businessplan. Voordat we een keuze maken over het wel of niet verstrekken van risicokapitaal willen we, uiteraard zo volledig mogelijk geïnformeerd worden over het bedrijf, het team, de businesscase, de markt en de verwachtingen en doelstellingen.