De charme van een bedrijf zit vaak in de verhalen. Janmar Katoele, een van de vennoten van Wadudu uit Beilen, heeft er wel een paar. Bijvoorbeeld over de start van Wadudu’s productie van eetbare insecten in 2015. Katoele: ‘Ik heb een handjevol meelworm van 10 gram opgehaald bij een dierenzaak in Beilen. Ik hoefde niet te betalen, maar de eigenaar zei wel dat hij over een jaar een kilo meelworm terug wilde.’
Die missie slaagde ruimschoots want Wadudu begon met 1 vierkante meter en 10 gram meelworm in een douchecel, inmiddels is er bijna 3.000 vierkante meter productieruimte, terwijl er ook nog eens volop onderzoek wordt gepleegd en advies wordt verstrekt. En er werken onderhand 15 man.
De insecten van Wadudu zijn de bron voor dierlijk eiwit. Dat eiwit wordt gebruikt in veevoeder (feed) en in humane voeding (food). Maar het bedrijf uit Beilen heeft een hoger doel dan alleen de productie van insecten. Onderzoek – om de keten sterker en rendabeler te maken – en advies – transparantie en kennisdeling leveren een bijdrage aan de groei van de sector – zorgen voor een impact die verder reikt dan alleen het heil van Wadudu.
Ook speelt het Beiler bedrijf een rol in de eiwittransitie, een verschuiving in de consumptie van dierlijke eiwitten naar plantaardige en nieuwe eiwitbronnen. Katoele: ‘Maar als de wereldbevolking met 2 miljard mensen toeneemt, dan neemt de eiwitbehoefte met minstens 40 procent toe. We hebben dus meer eiwit nodig.’
Janmar Katoele heeft ‘veeteelt’ gestudeerd op de Wageningen Universiteit. En raakte daarna verzeild in de wereld van banken en subsidie-advies. De ommekeer in zijn loopbaan kwam in 2012 toen hij een reünie bezocht in Wageningen. Er was daar een lezing over eetbare insecten. ‘Het verhaal raakte me en liet me niet meer los’, vertelt Katoele. ‘Ik wilde daar direct wat mee. Maar mijn vrouw Laura zei meteen: niet nu. Mooi, dacht ik, later mag het dus wel.’
De start was in 2015 en 2019 was het jaar dat Katoele dacht: ‘Nu moeten we doorpakken.’ Met nieuwe vennoten erbij werd een slag gemaakt. Er werd dit jaar een kweekruimte van 2.600 vierkante meter gehuurd in Hoogersmilde. Katoele: ‘Alles in Hoogersmilde had nu af moeten zijn, maar ook wij hebben last van corona-perikelen. Financiering, afzet, de levering van materialen, onzekerheid in de markt, het zijn allemaal factoren die nu meespelen.’
Wadudu richt zich heel specifiek op de productie van glasworm. Het is een uitermate circulair proces. De tor legt eitjes, daaruit ontstaat de worm, vervolgens groeit de pop en uiteindelijk de tor. Katoele vergelijkt de tor met de vlinder: de vlinder zorgt voor eitjes en daarna ontstaan achtereenvolgens rups, cocon en vlinder.
In dat hele proces pakt Wadudu het deel van de groei van ei naar de onvolgroeide worm, de zogenoemde glasworm. Er gaan tonnen aan glasworm naar 15 tot 20 kweekbedrijven. De glaswormen worden elke week geoogst, zoals dat heet.
Maar Wadudu heeft zelf ook een meelworm slurry – een vacuüm verpakt week goedje – ontwikkeld. Het is een halffabricaat dat in worst en vlees verwerkt kan worden, maar ook in hondenkoekjes.
Wadudu heeft een lijstje van doelen, die ook wel normen en waarden van het bedrijf kunnen worden genoemd. We hebben er al een paar genoemd. Maar het is voor Katoele en de zijnen ook van belang dat de productie circulair en duurzaam moet zijn. ‘En daarnaast is de biologie leidend’, stelt hij. ‘Er zit veel technologie in het bedrijf. Maar het is allemaal ondersteunend. Zo gauw technologie leidend wordt betekent dat het einde van het bedrijf.’
‘In Noord-Nederland willen we in het kader van de eiwittransitie het aandeel dierlijk eiwit van 60 naar 40 procent brengen en plantaardig eiwit van 40 naar 60 procent. Wadudu is een niet te onderschatten kennisbron in dat proces, een pareltje dat nog in de schelp zit. Je moet weten dat de mens zonder dierlijke eiwitten een gezondheidsuitdaging heeft. In dat samenstel van eiwitten speelt Wadudu een rol. Nu levert men voor feed (diervoedsel, red.), straks voor food en wie weet op heel lange termijn voor farma.’
‘Bij Wadudu zit heel veel expertise. Het bedrijf speelt een serieuze rol in de eiwittransitie. Wadudu is als een broederij in een pluimveebedrijf, ze broeden de eitjes uit. De ondernemer begon met een idee en het is razend knap hoe men dat naar productie heeft uitgebouwd. Internationale partijen komen er advies halen. Nu wordt er nog vooral voor diervoedsel geproduceerd, maar straks is dat eiwit ook deel van humaan voedsel.’
Beantwoord 4 simpele vragen om snel te achterhalen of je eventueel in aanmerking komt voor financiering via de NOM.
Deze cookies zorgen ervoor dat deze website naar behoren functioneert. Ook houden we met deze cookies anoniem website statistieken bij. Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn, kunt u ze niet weigeren zonder de werking van de website te beïnvloeden. U kunt deze cookies blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen, zoals beschreven in ons privacy statement.
Deze cookies verzamelen informatie die wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn. Ook helpen deze cookies ons om deze website aan te passen en zo uw gebruikservaring te kunnen verbeteren.
Met deze cookies kan uw surfgedrag worden gemonitord door advertentienetwerken waardoor we advertenties kunnen tonen op basis van uw interesses en surfgedrag. Ook voeren deze cookies functies uit waarmee onder andere wordt voorkomen dat dezelfde advertentie voortdurend verschijnt.