‘Trek je wel je wandelschoenen aan, als je langskomt?’

André Harmens van de NOM mocht al eerder een kijkje in de keuken nemen. Hij is één en al bewondering over de ingrijpende, maar ook wel weer logische stap om te verhuizen van Raalte in Salland naar de Eekhorstweg in Meppel-Noord. Op zoek naar schaalvergroting. ‘Daar was flink wat lef bij nodig. Je moet bedenken: in de grafische sector vallen nu best veel klappen. Er vindt daar een enorme shake-out plaats; de kleintjes en de bedrijven die niet met hun tijd meegaan hebben het lastig. De generalisten en ‘alleskunners’ ook, die moeten het vaak afleggen tegen de specialisten. Bij Veldhuis Media maken ze bewust niet alles. Ze richten zich helemaal op het marktsegment magazines en boeken. Daar zijn ze erg goed in.’

‘Om met al je personeel ergens anders opnieuw te beginnen, dan ga je het risico niet uit de weg. Een heel avontuur, zou ik zeggen. Ik vind dat ze bij Veldhuis Media commercieel heel knap zijn; ze snappen de markt. Dat de prijzen van grondstoffen nu de pan uit rijzen, dat papier soms zelfs helemaal niet meer leverbaar is, het kwam blijkbaar niet als complete verrassing uit de lucht vallen; ze hebben op tijd ingekocht. Daarom kunnen ze nu aan de slag met een behoorlijk grote voorraad, heel wat kubieke meters maagdelijk wit papier. Ik ben echt onder de indruk, hoe vaardig ze als ondernemers zijn! Voor de gemeente Meppel een mooie opsteker. Dat is van oudsher een echte drukkersstad – nu hebben ze er ineens weer een heel sterke bij! Plus in één klap ruim 100 hoogwaardige arbeidsplaatsen. Straks misschien nog wel meer. Er is dankzij een lokale subsidie een bonus voor iedere uitbreiding op het aantal werknemers dat al meekwam uit Raalte. Die groei, die komt er wel, daar ben ik niet bang voor.’

Boekjesfabriek

Die wandelschoenen, dat was geen flauwekul. Om het hele proces van voor naar achter te bewonderen, moet je meters maken. Eigenaar Erwin de Lange draagt zelf knaloranje sneakers. ‘We zijn geen drukkerij, we zijn een boekjesfabriek! Onze drukpersen, die vormen maar een deel van het verhaal. Je ziet bij iedere pers maar één operator aan het werk. De drukpers brengt inkt aan op blanco papier; alleen dan heb je nog pas een halffabricaat. Wij doen alles hier zelf, van razendsnel vouwen (17.000 exemplaren per uur), snijden, de losse katernen verzamelen, tot binden met nietjes of garenloos binden. Daarna nog sorteren voor de post en dan sealen in handzame pakketjes. Niet alleen op postcodegebied; we houden zelfs rekening met de volgorde in de route die de postbode door een wijk loopt. Voor die geweldig uitgebreide en ingewikkelde logistiek, daar hadden we die extra ruimte voor nodig. Hier in Meppel is dat 9000 vierkante meter, in Raalte hadden we maar de helft. Vooral efficiënt en handig voor de tussenopslag van pallets met stapels halffabricaten iedere keer weer, in afwachting van de volgende stap op weg naar het eindproduct. Dat moet makkelijk en foutloos gaan!”

Eerst komen we nog door een bescheiden hal (toch nog een half voetbalveld groot). Daar ligt, zoals Oscar Jager het noemt, het ‘witte goud’. De papiervoorraad. Hoge flatgebouwen vol, zo op het eerste gezicht allemaal identiek. Alleen de vakman herkent de 180 verschillende specificaties. Jager wijst tevreden omhoog: ‘We zagen het vorige zomer al aankomen: papierschaarste. Toen zijn we als een dolle gaan inkopen, waar we maar konden, regelrecht speurwerk. Nu ligt er voor 2 miljoen euro aan papier. Want niet alleen de voorraad is verdubbeld, ook de inkoopprijs. Samen dus vier keer zo veel waarde als we gewend waren. Je moet het kunnen en je moet het ook durven. Ik houd mijn hart vast als de papierprijs nu ineens gaat kelderen!’

Iedereen kan een drukpers kopen; het zijn de mensen die het verschil maken!’.
Erwin de Lange, Veldhuis Media

Dol op drukwerk

Je staat er niet elke dag bij stil, maar drukwerk is overal aanwezig. De schoenendoos van je nieuwe schoenen, de etiketten en wikkels op verpakkingen in het winkelschap. Er zijn grafische bedrijven die puur en alleen dat soort labels en kartonnen verpakkingen maken. Uit de ‘boekjesfabriek’ van Veldhuis Media komen 600 verschillende titels. In oplages van 750 tot 8000. Gemaakt voor uitgevers met verschillende vakbladen en hobbytijdschriften tot kleine, gesloten community’s met eigen magazines die je nooit in de winkel of kiosk zult zien liggen. Die worden aan huis bezorgd bij leden van patiëntenverenigingen, bij hondentrimsalons en zangvogelclubs, bij fans van klassieke sportwagens of brommers, of van hiphop muziek.

Je kunt geen liefhebberij of belang verzinnen, of er is wel een blad voor in Nederland. Erwin de Lange ziet de toekomst van dit soort drukwerk dan ook zonnig in: ‘Die mensen zijn allemaal gek van hun hobby. Daar hebben ze best wat geld voor over, een fijn en waardevol magazine dat gezien mag worden. Ik vind het ook een misverstand dat mensen steeds meer digitaal lezen, op een telefoon of tablet. Moet je maar eens op een mooie vakantiedag op het strand kijken, waar mensen de tijd hebben om te lezen als ontspanning. Weinig e-readers, veel ‘ouderwets’ gezellige, papieren tijdschriften om op je gemak van te genieten! Aantrekkelijke foto’s, lekker groot en duidelijk, goede vormgeving, even terugbladeren – en straks weer door. Wij hebben hier voorlopig nog wel wat te doen.’

‘Nog zo’n misverstand: drukwerk zou het milieu meer belasten dan ‘papierloos’ digitaal lezen. Alsof zo’n mega-datacentrum niet de hele dag stroom staat te slurpen; soms gebruiken die net zoveel energie als alle huishoudens van een middelgrote stad bij elkaar. Bovendien werken wij zo duurzaam als het maar kan. De inkt, het papier, de verlichting. Buiten staat een gigantische installatie die alle papierrestjes van snijmachines aanzuigt. Dat wordt daar samengeperst, klaar om te recyclen bij de papierfabriek.’

Opschieten

De verhuizing, die moest ineens behoorlijk snel gaan. ‘We zochten al een tijdje in een straal van 40-50 kilometer rond Raalte. We wisten dat dit pand leeg zou komen. De drukkerij die er zat, besloot om te kiezen voor nieuwbouw dichtbij de eigen hoofdvestiging, weg uit Meppel dus. We hadden precies 1 jaar voor een gigantische operatie. Tijd om onze oude drukpersen geduldig te ontmantelen en hier weer op te bouwen was er gewoon niet. We kozen voor investeren in nieuwe.’ Nu staan er vier identieke, hypermoderne 8-kleuren Komori persen, die dubbelzijdig 70×100 vellen bedrukken met 16 pagina’s tegelijk. De vijfde offset drukpers (enkelzijdig) is net pas binnen, klaar voor gebruik. Die is ietsje kleiner, maar nog steeds van het formaat stadsbus.

Een groot voordeel was, dat het bedrijfspand dankzij de eerdere gebruiker al heel geschikt was om te drukken op industriële schaal: bijvoorbeeld overal vlakke vloeren die veel gewicht kunnen verdragen. Het gebouw had wel wat liefde en aandacht nodig. Nieuwe coating op de vloer, overal mooie ledverlichting. Oscar Jager legt uit: ‘Die zuinige ledverlichting was overigens verplicht; als bedrijf moet je energiebesparende maatregelen nemen, als je die binnen 5 tot 7 jaar kunt terugverdienen. Maar daar ging het ons niet om, we zouden het sowieso gedaan hebben. Je krijgt wat steun van de provincie Drenthe – in de vorm van een gunstige lening – maar je moet het wel zelf betalen. We hechten nou eenmaal veel belang aan een prettige en veilige werkomgeving, óók omdat er hier 24 uur per dag gewerkt wordt, ’s nachts net zo goed.’