Agro Agenda Noord-Nederland
  • Agri&Food
  • Innoveren

NOM ziet kansen voor Agro Agenda Noord-Nederland

Wie het nieuws volgt kan de indruk krijgen dat het proces nog maar nét begonnen is, maar toch is de transitie naar een groenere en vitalere landbouwsector al een flinke tijd terug ingezet. In het Noorden is met de ‘Agro Agenda Noord-Nederland’ in 2018 al een platform gevormd waarin agrariërs, toeleveranciers, afnemers, kennisinstellingen, milieufederaties en overheid samenwerken, met als doel om vanuit Noord-Nederland top-voedsel te leveren uit een rijk landschap. De NOM juicht dat proces toe en zocht de samenwerking. Business developer Joep de Vries legt uit.

Zonder verdienmodel heb je geen innovatie

Iedereen, zeker agrariërs, weet wel dat het anders moet’, zegt De Vries. ‘En niet omdat het voorheen niet goed was, maar omdat tijden veranderen en omdat óók ons denken verandert; over gezondheid, voedsel, wat dat voedsel moet bevatten, maar ook hoe je dat in een beperkte ruimte allemaal produceert. Wat heel goed is aan Agro Agenda Noord-Nederland is dat het de agrarische ondernemer centraal stelt. De boer en boerin zijn de spil in de transitie en zo moet het ook zijn.’

Nu is het boerenerf normaliter niet het domein van de NOM, maar toch ziet De Vries een rol voor ‘zijn’ organisatie. De Vries: ‘Wij zijn enthousiast over dat proces om in het Noorden topvoedsel te leveren vanuit een rijk landschap. Onze bijdrage daarbij kan zijn dat wij vanuit ons netwerk en ook ons porfolio van investeringen tal van slimme bedrijven kennen die met hun kennis waarde zouden kunnen toevoegen. Waarbij dan allerlei vragen spelen: hoe kun je in de landbouw CO2 reduceren en water besparen? Hoe kun je voedingswaarde verhogen, hoe kun je het productieproces verduurzamen, hoe richten we landbouwgrond in, wat doen we met recreatie? Wij richten ons op al die bedrijven die het boerenerf betreden en die de boer als klant zien, die met slimme innovaties geholpen mag worden met zijn business.’

Agro Agenda Noord-Nederland begon zoals gezegd in 2018. Een belangrijk moment vond plaats in maart 2019. Landbouwondernemers, brancheorganisaties, kennisinstellingen en overheid uit het Noorden kwamen in de Martinikerk in Groningen bijeen, waarbij Rob van Brouwershaven, programmadirecteur bij het Ministerie van LNV, verklaarde dat Noord-Nederland wat hem betreft voor het gehele land als een proeftuin kon worden beschouwd, voor een vernieuwde agrarische sector. Inmiddels zijn we vier jaar verder, zijn er al enorme stappen gemaakt en draait de ‘Agro Agenda Noord-Nederland’ op volle toeren.

Wie even door de website van Agro Agenda Noord-Nederland gaat, ziet wat er allemaal de afgelopen jaren al is opgetuigd. Het is een breed samenwerkingsverband, waar onder aanvoering van een Stuurgroep en een ‘Katalysatorteam’ (aanjagers vanuit het werkveld) wordt gewerkt aan een indrukwekkende aantal doelstellingen, zoals vitale agrarische bedrijven, vitale ketens, een vitaal platteland met veel diversiteit, schone lucht, schoon water, biodiversiteit en ook een rijk cultuurlandschap. ‘Deelagenda’s’ beslaan onderwerpen als ‘de Melkvee Agenda’, ‘Smart Farming’, ‘The Potato Valley’, de Veenkoloniën, ‘Natuur inclusieve landbouw’ en een programma dat de prikkelende naam ‘Fascinating’ draagt (een afkorting van Food Agro Sustainable Circular Nature Technology in Groningen, red.). Dit is een open innovatieprogramma waar (landbouw) bedrijven, kennisinstellingen en andere partijen uit de samenleving werken aan circulaire landbouw met ruimte voor natuur en met gezonde voeding en gezonde opbrengst als resultaat.

We zijn in het Noorden een pilotregio voor een vernieuwde agrarische sector, maar liever nog zou ik het een pilotregio voor een ‘healthier world’ willen noemen.
Joep de Vries, NOM

Gezondheid

‘Ik denk dat je dat laatste wel heel erg mag benadrukken’, zegt De Vries. ‘We zijn in het Noorden een pilot-regio voor een vernieuwde agrarische sector, maar liever nog zou ik het een pilot-regio voor een ‘healthier world’ willen noemen. Want uiteindelijk draait bijna álles om gezondheid in de wereld en de agrarische sector is daarin een enorm belangrijke pijler. De kennis die de boer heeft verbinden met de kennis van de slimme ondernemers, die met hun kennis en innovatiekracht meehelpen om deze wereld een stukje gezonder te maken. Als NOM zien we dat als de grootste uitdaging van Agro Agenda Noord-Nederland. En we willen daar zoals gezegd graag een actieve rol in spelen.’

En de grootste drempel bij het bereiken van die idealen? ‘Dat is dat we keuzes moeten gaan maken in een enorm verdeelde maatschappij’, aldus De Vries. ‘De politiek heeft het er duidelijk moeilijk mee en eerlijk gezegd kan ik dat ook begrijpen. Er zijn diverse belangen die je alleen met een langetermijnvisie bij elkaar kunt brengen, omdat de belangen voor de kortere termijn lijken te botsen. De versnippering van het politieke landschap maakt het ook niet gemakkelijker. En dan heb je in dat
umfeld met al die krachten de agrarische sector die van alles moet en zich vaak niet gehoord voelt.’

Vergezichten

Binnen die gehele context roept dat de vraag op of de gemiddelde agrarische ondernemer dan wel zit te wachten op de vergezichten van bestuurders en anderen? ‘Ik ben ervan overtuigd dat iedereen de noodzaak wel voelt om een gezamenlijke visie te ontwikkelen. Want met een gemeenschappelijke stip op de horizon wordt het veel gemakkelijker om samen op pad te gaan. Met het proces Agro Agenda Noord-Nederland kunnen we de politiek vanuit de samenleving helpen die visie te ontwikkelen. Als NOM kijken we dan vooral naar de waardecreatie. En dan heb ik het niet alleen over geld.

Je kunt in de agrarische sector óók waarde creëren met voedsel dat nóg weer rijker is dan voorheen. Je kunt waarde creëren voor de aarde, voor de gezondheid van mensen, voor het bedrijf van de boer en óók als het gaat om het bestrijden van honger in de wereld. Op al die punten moet er óók voor de agrarisch ondernemer iets te winnen zijn, want zonder verdienmodel heb je geen innovatie.’