‘Je moet je als vrouw aanpassen aan de excelwerkelijkheid’
  • Diversiteit

‘Je moet je als vrouw aanpassen aan de excelwerkelijkheid’

In ons streven naar meer diversiteit en gelijke kansen in het bedrijfsleven hebben we nog een flinke weg te gaan. Ondanks tal van onderzoeken waaruit blijkt dat gemengde teams beter presteren is er nog te weinig aandacht voor diversiteit. Dat geldt ook in de wereld van startups en financiers. Zo ging de afgelopen twaalf jaar zo’n negentig procent van het uitgegeven groeigeld in Nederland naar startups met enkel mannen aan het roer. Fundright wil die situatie verbeteren, de NOM wil helpen de kansengelijkheid te verhogen, niet alleen bij vrouwen, maar ook andere groepen die te weinig aan bod komen.

Vrouwen zijn te emotioneel, vrouwen zijn te eerlijk, vrouwen zijn vooral goed in managen, vrouwen zijn bang om te mislukken. Het lijkt zo maar een rijtje vooroordelen die (mannelijke) investeerders zouden kunnen hebben over vrouwelijke ondernemers. Maar dit rijtje komt uit de werkelijkheid. Antje Meindersma voelde en hoorde ze.

De eigenaar van IT-bureau Alledaags in Groningen merkt dat er nog een flinke weg te gaan is. Willen we zorgen dat de kloof kleiner wordt, dan is er echt een systeemverandering nodig, zegt zij. ,,De excel-cultuur noem ik het weleens. Uiteindelijk gaat het maar om één ding: rendement. Dus moet je in een bedrijfsplan met focus op begroting aantonen wanneer en hoeveel rendement er te krijgen is. Dat is een cultuur waarin mannen sowieso beter gedijen dan vrouwen. Je snapt dat ik even generaliseer om een punt te maken.’’

‘Je kunt ook té eerlijk zijn’

Antje Meindersma stelt dat het bij het verkrijgen van financieringen dikwijls gaat over sterk overkomen, een beetje bluffen, zelfvertrouwen uitstralen, positieve cijfers overleggen. ,,Ik denk dat vrouwen ook graag spreken over de risico’s, over hun afwegingen en keuzes, over het hele plaatje. Ze zijn niet bang te laten zien wat er allemaal minder zou kunnen gaan met het bedrijf. En dat is, heb ik inmiddels geleerd, niet altijd de beste manier om aan investeringsgeld te komen. Een investment manager heeft me tijdens zo’n gesprek wel eens gezegd: ‘Je kunt ook té eerlijk zijn.’ Dat dus.’’

,,Kijk, vrouwen zijn goed in heel veel dingen, maar dat zijn juist niet de vaardigheden die investeerders vragen als ze moeten bepalen of ze geld in je bedrijf willen steken. Kort door de bocht gaat het dan om harde cijfers, om exacte ramingen, om verwacht rendement. Dat is heel belangrijk hoor, begrijp me niet verkeerd. Maar de manier waarop vrouwen zo’n vragenlijst invullen, valt niet in hun voordeel uit.’’

Hoe heeft zij dit opgelost? ,,Heel eerlijk? Door me aan te passen aan wat gevraagd wordt. Daar heb ik het met een man over. Die snapt beter wat geëist wordt. Inmiddels begrijp ik beter hoe het werkt en dat vertel ik andere vrouwelijke ondernemers ook. Kort samengevat: ballen tonen, goede begroting maken, aanpassen aan de excelwerkelijkheid. Het zou natuurlijk prachtig zijn als het verschil in communiceren tussen mannen en vrouwen meegenomen wordt in de zakenwereld. Dat duurt nog even, denk ik. Het zou een mooi begin zijn als financiers precies uitleggen wat ze verwachten van aanvragers. Ik vind: als vrouwen met passie praten, zijn ze zeer betrokken, tonen ze lef en inzet en weten ze waarover ze het hebben.’’

Ingeprente vooroordelen

Dat er een wereld te winnen is, staat vast. Het is ook een cultuurdingetje, dat meer tijd nodig heeft zich aan te passen dan menigeen zou wensen. Antje Meindersma: ,,De ingeprente vooroordelen komen van alle kanten op je af, en dat lossen we niet in een jaartje op. We hebben eeuwen te overbruggen als het gaat om de rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Ik ben helemaal niet activistisch hoor, dit is gewoon wat ik zie. Het is niet voor niets dat vrouwelijke ondernemers eerder elkaar om advies vragen. Andersom zijn de vooroordelen er net zo goed natuurlijk.’’

De ouderwetse man-vrouwverdeling steekt haar nog wel eens. ,,Waarom wordt aan hardwerkende vrouwen altijd gevraagd hoe ze dat met hun gezin regelen en aan mannen nooit? Een financier heeft me serieus wel eens gezegd: ‘Jij hoeft toch geen pensioen op te bouwen. Je hebt je man toch?’ Dat mag dan een grapje zijn, het is ook een heel diep ingesleten beeld dat we niet zomaar wegpoetsen.’’

Toch zou het goed zijn een poging te wagen er iets aan te veranderen. Maar hoe? ,,Om te beginnen hebben we veel meer rolmodellen nodig. Als ik om me heen kijk, dan denk ik: de emancipatie is mislukt. Wij vrouwen mogen werken en stemmen, maar moeten meestal nog wel even kind en huishouden erbij doen. Er zijn veel te weinig vrouwelijke ondernemers. Dat ligt aan van alles, maar het zou goed zijn er wat aan te doen, omdat we allemaal weten dat diversiteit het hele ecosysteem beter maakt.’’

Hoe? ,,Ik denk dat we meer kennis moeten delen, dat dit punt op de agenda moet staan. Daarom is Fundright ook goed. Om het bij de investeerders te houden: die hebben naar mijn mening een taak proactiever te handelen. Zij hebben enorme kennis van de markt en van organisaties en zouden hierin veel meer kennis kunnen delen. In een vroeger stadium. Denk aan aanwezig zijn op de campus of best cases delen. Minder vanuit een afwachtende bankiers rol die over geld waakt, maar meer echt samen groeien. Niet alleen vrouwen, maar ook andere groepen die te weinig aan bod komen. Hoe diverser, hoe beter. Dat is goed voor iedereen.’’

#FundRight

TechLeap en 25 investeringsfondsen startten de beweging Fundright in de zomer van 2019. Hun doel: de diversiteit binnen het ecosysteem van startups drastisch verbeteren. Onder meer door bewuster te kijken naar de man-vrouwverdeling binnen de startups waaraan financiering verstrekt wordt. Inmiddels sloten alle regionale investeringsfondsen en heel veel Venture Capitalists zich aan.