TidalKite-testsite van SeaQurrent
  • Energie
  • Investeren

Het nieuwe energieverhaal van het Noorden

Gestoeld op een stevig fundament positioneert Noord-Nederland zich als één van de koplopers in de energietransitie. Met de NOM als investeerder en verbindende schakel wordt toegewerkt naar een schone en duurzame toekomst. Voor het Noorden en ver daarbuiten.

Noord-Nederland is dé energieregio van Nederland. Die koploperspositie komt niet uit de lucht vallen. Het fundament voor de rijke energiegeschiedenis werd gelegd nadat in 1959 bij Slochteren het Groningenveld werd ontdekt. Eén van de grootste gasvelden ter wereld, zou blijken. Het aardgas zorgde niet alleen voor welvaart, maar bracht ook cruciale kennis, expertise en infrastructuur in de vorm van zeehavens, opslagfaciliteiten en (gas)pijpleidingen naar de regio. En een sterke kennisinfrastructuur, uiteraard, van bedrijven, kennisinstellingen, clusters en samenwerkingen rondom energieproductie en -distributie.

Natuurlijk, er is in de loop der jaren veel veranderd. De tijd van fossiele brandstoffen loopt op zijn einde. De energietransitie is in volle gang. Het Noorden verandert mee. De kennis, kunde en infrastructuur die de
afgelopen decennia zijn opgebouwd worden nu ingezet voor innovatie en de onshore en offshore productie van duurzame energie. Of beter gezegd: door slim voort te bouwen op wat er al is en slim samen te werken neemt Noord-Nederland het voortouw in de energietransitie.

Waterstof

Als aanjager van de regionale economie investeert de NOM in bedrijven die de vergroening van de energiesector helpen versnellen. In startups en bestaande bedrijven bijvoorbeeld die nieuwe technologieën ontwikkelen die het opwekken, opslaan en gebruiken van duurzame energie eenvoudiger en efficiënter maken. Denk aan technologieën op het gebied van zonne- en windenergie of, niet te vergeten, aan innovaties rondom de productie van waterstof als grondstof voor de chemische sector.

Waterstof speelt een cruciale rol als grondstof in de chemische sector, maar wordt door de NOM niet als brede energiedrager gezien. Op initiatief van de New Energy Coalition is Noord-Nederland door de Europese Commissie erkend als zogeheten Hydrogen Valley, een ecosysteem waarin productie, opslag en distributie van groene waterstof zijn geïntegreerd. De Eemshaven fungeert als kernlocatie, waarbij offshore windenergie wordt omgezet in waterstof. Maar om de productie van groene waterstof, volledig verkregen uit hernieuwbare bronnen, verder op gang te brengen moet er nog veel gebeuren. Elektrolyse, het splitsen van water in zuurstof en waterstof, is de schoonste methode en tegelijkertijd een bewezen technologie. Vandaar dat de NOM onder meer inzet op het stimuleren van kleinschalige
regionale waterstofproductie, met name op innovaties in bestaande elektrolyzertechnologie.

Slagkracht

De activiteiten van de NOM in de energiesector zijn in essentie gericht op het ontwikkelen en versterken van waardeketens en ecosystemen. Als een verbindende schakel en samenwerkingspartner van de New Energy Coalition willen we veelbelovende startups, mkb-bedrijven, corporates, overheden en kennisinstellingen bij elkaar brengen en aanzetten tot samenwerking. Om vervolgens die samenwerking te bevorderen en ervoor te zorgen dat er dingen van de grond komen. Daar profiteren niet alleen individuele bedrijven van, maar het vergroot de slagkracht van de hele noordelijke economie.

Energie uit water

Naast de aanwezige kennis en kunde en de gevestigde infrastructuur schuilt de kracht van Noord-Nederland eveneens in de diversiteit aan duurzame energiebronnen. Waar men zich in Groningen en Drenthe bezighoudt met groene waterstofproductie via elektrolyse, ondersteund door offshore windparken, focust Fryslân zich op de opwekking van energie uit water.

Kapitaal, kennis en netwerk

Met gerichte investeringen en het versterken van het noordelijke energie-ecosysteem werkt de NOM aan een toekomst die verder reikt dan morgen of overmorgen. De NOM heeft kapitaal, kennis en een netwerk. De deur staat altijd open voor ondernemers die met slimme oplossingen werken aan een duurzame en gezonde energiesector en daarmee de leidende rol van Noord-Nederland helpen verstevigen.

Opvallend bedrijf in de sector - SeaQurrent

Minstens zo baanbrekend is de vinding van SeaQurrent. De startup, met vestigingen in Drachten en Groningen, werkt sinds 2016 aan een onderwatervlieger die energie opwekt uit getijdenstroming. Want ja, wisten oprichters Youri Wentzel, Maarten Berkhout en Maurits Alberda, in het op en neer bewegen van water door de getijden zit heel veel energie. Dus waarom doen we niet meer met de krachten van eb en vloed? Zo ontstond het idee voor de onderwatervlieger, de Tidalkite genaamd. De vlieger beweegt van recht naar links, dwars op de stroming, en is verbonden met een generator op de zeebodem. De opgewekte groene stroom wordt met een elektriciteitskabel naar het vaste land gebracht.

Maurits Alberda, SeaQurrent
Maurits Alberda

De NOM en de FOM waren direct enthousiast en zijn al geruime tijd aandeelhouder. Ook het Waddenfonds besloot in 2024 in SeaQurrent te investeren. Niet vreemd, het bedrijf maakt tenslotte gebruik van een voorspelbare duurzame energiebron en kan wereldwijd impact maken. Bovendien past SeaQurrent, dat zo’n 30 medewerkers telt, uitstekend in het energiecluster in Noord-Nederland.

De TidalKite wordt momenteel getest in het zeegat tussen Terschelling en Ameland en moet in eerste instantie enkele honderden huishoudens op Ameland van getijdenenergie kunnen voorzien. Daar zijn de eilandbewoners natuurlijk blij mee. Ameland wil voorop lopen en al in 2035 CO2-neutraal zijn. Zo zijn Amelander Energiecoöperatie AEC en de gemeente samen al voor tweederde eigenaar van een groot zonnepark op het eiland. ‘Het is fijn dat wij met onze technologie ook kunnen bijdragen aan die duurzame ambitie’, zegt mede-oprichter Maurits Alberda van SeaQurrent, zonder het uitzicht te verpesten en zonder grote impact op de natuur.’