Europese miljoenen vergen uitgewerkte plannen

De 330 miljoen euro die vanuit het Europese Just Transition Fund (JTF) komt, moet worden besteed aan projecten in het kader van de energietransitie. De Groningse commissaris van de koning René Paas gaf al een voorzet. ‘We gaan dit geld gebruiken voor nieuwe banen in de overgang van fossiele naar duurzame energie. Wij worden het groene stopcontact van het land.’

Dat is een prachtig vooruitzicht dat in de praktijk uiteraard ingewikkelder te realiseren zal zijn dan het nu klinkt. Want hoewel enkele media het in hun koppen bijna afgunstig hadden over ‘gratis geld voor het Noorden’, moeten we flink aan de bak om de euro’s te kunnen laten rollen.

Eigen investering nodig

,,Het gaat om subsidie en daar hoort een eigen investering bij’’, legt NOM-directeur Dina Boonstra helder uit. Wie als ondernemer geld steekt in een project dat past bij de doelstellingen van het JTF, kan daarvoor extra middelen krijgen. Zo zit het. Maar: dan moet je dat geld dus wel ergens op de plank hebben liggen, óf op zoek naar financiering.

De NOM investeert al jaren in bedrijven die aan de energietransitie werken, en in oplossingen en innovaties op dat vlak. Sterker nog: de transitie is één van de belangrijke hoofdpunten in het strategisch meerjarenplan (2021-2024) van de NOM. Dina Boonstra: ,,We hebben drie hoofdpunten benoemd, waaronder een veelheid aan onderwerpen hangt. Duurzamer, Gezonder en Slimmer. Projecten rond de energietransitie passen bij Duurzamer, maar zeker ook bij Slimmer.’’

Groene waterstof is wel een van de bekendere onderwerpen in dat verband. Maar het gaat over veel meer. Over de grondstoffentransitie, over circulariteit, over het anders inzetten van personeel uit de fossiele industrie. ,,Wij willen die onderdelen echt vooruitbrengen in Noord-Nederland, onder meer met financiering. Met de Europese subsidiegelden erbij hebben we een gouden kans om grote stappen te zetten.’’

EFRO biedt kansen

Datzelfde geldt voor de 108 miljoen euro die binnenkomst vanuit het Europees Fonds voor regionale Ontwikkeling (ERFRO). Die subsidie is bedoeld voor de ontwikkeling van het MKB en het economisch versterken van een regio, in dit geval Noord-Nederland. De Drentse gedeputeerde Henk Brink is er vrij duidelijk over: ,,Met deze middelen kunnen we de innovatiekracht van ons MKB aanjagen, terwijl we ontwikkeling en onderzoek stimuleren.’’

Net als bij het JTF moet het Noorden daar zelf wel iets tegenoverzetten: investeringen. De NOM kan ook daarin een belangrijke rol spelen. En niet alleen als financier van innovaties (de zogenaamde vroege fase financieringen), maar ook vanuit het netwerk. Door het grote aantal contacten in het noordelijke bedrijfsleven en de investeerderswereld, helpt de NOM ook actief aan het verder helpen van innovaties zonder er zelf direct deel van uit te maken. En via innovatieprogramma’s wordt gewerkt aan het omzetten van innovatieve ideeën naar businesskansen.

De EFRO-gelden passen op heel wat terreinen naadloos op de focuspunten (nogmaals: Duurzamer, Gezonder, Slimmer) van de NOM de komende jaren. Dina Boonstra: ,,Denk aan innovaties op het gebied van persoonlijke gezondheid, bioraffinage en circulaire landbouw. Die horen onder de kop Gezonder. Smart manufacturing, smart farming en veel meer hoort bij Slimmer. En Duurzamer omvat ook heel veel, zoals vergroening van grondstoffen en slim onderhoud.’’