Drentse industrie werkt aan kracht van het collectief

In Drenthe is de industrie – in het bijzonder de procesindustrie – goed voor ruim elf procent van de banen. Het maken van halffabricaten, kunststoffen en ingrediënten voor verdere verwerking in binnen- en buitenland gebeurt in plaatsen als Assen, Beilen, Coevorden, Emmen, Gasselternijveen, Hoogeveen en Meppel. ‘Geografisch gezien is de industrie in Drenthe behoorlijk verspreid’, constateert Brouns, die eerder de kar trok bij Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta. ‘Tegelijk zijn er grote gezamenlijke uitdagingen – van vergrijzing onder het personeel tot de roep om duurzame productie – waarbij het zinvol is om als collectief te opereren. Je hebt elkaar binnen de regio nodig om die sterke internationale concurrentiepositie te behouden. Bedrijven realiseren zich dat terdege, daarom is de tijd rijp dat de Drentse industrie zich verenigt.’

De oproep tot het oprichten van SBD komt voort uit de Procesindustrie Agenda Drenthe, die vorig jaar werd opgesteld door twintig Drentse bedrijven in samenspel met Chemport Europe. Doel van deze agenda is om thema’s als energie, digitalisering, personeel, innovatie en materialenkringloop regionaal op te pakken. ‘Om daarmee concreet samen aan de slag te gaan, is een bedrijvenvereniging essentieel’, stelt de kwartiermaker. ‘Daarom hebben we – ondanks de impact van corona – de afgelopen maanden vlot doorgepakt om dit realiseren. Uitdagingen waar de industrie voor staat, wachten nu eenmaal niet. Bedrijven die eerst goed door de crisis willen komen, kunnen later altijd nog aanhaken. In de Eemsdelta heb ik gezien dat succes doet volgen. Als je maar begint met de groep die graag het voortouw neemt.’

Grotere stappen maken

Brouns merkte in de gesprekken met enkele tientallen industriële bedrijven in Drenthe dat ze allemaal zoeken naar manieren om mee te bewegen met maatschappelijke ontwikkelingen. ‘Van klein tot groot: al deze bedrijven willen en moeten duurzamer produceren, terwijl ze tegelijk te maken hebben met beperkende regelgeving, sterke vergrijzing onder het personeel en de moeite om noodzakelijke investeringen rendabel te krijgen. Juist in dat soort uitdagingen kun je samen optrekken en een vuist maken binnen de regio. Als gesprekspartner richting overheid, maar ook om te onderzoeken hoe je proces- en productinnovatie samen kunt aanvliegen. Als collectief kun je bovendien grotere stappen maken in de energietransitie en duurzamer grondstoffengebruik.’

‘Bedrijven zijn gewend om primair op zichzelf te focussen’, merkt Brouns. ‘Ze zien vaak wel het nut van samenwerking, maar in de praktijk is het een hele omslag om meer vanuit het collectief te denken. Een bedrijvenvereniging vraagt iets van haar leden, het is halen én brengen. Maar juist door te investeren in een gezamenlijke basis, scheelt dat op termijn tijd en geld. Je kunt samen ontwikkelingen in gang zetten waar je als individueel bedrijf te weinig invloed op hebt. Neem de zoektocht naar technisch talent die door de vergrijzing alleen maar toeneemt. Door vanuit SBD op te trekken met scholen en instellingen en ook onderling te kijken naar de mobiliteit van medewerkers, creëer je meer mogelijkheden binnen de regio. In plaats van dezelfde vijver leeg te vissen, werk je dan aan nieuwe aanwas en de ontwikkeling van de huidige werknemers in de procesindustrie.’