Het was nog een onbegrepen business toen Dave Bakker rond de eeuwwisseling handel zag in de zijstromen van de zuivelindustrie. Nu is zijn bedrijf AND Cheestrade in Leeuwarden een voorloper in de circulaire economie. ‘Er is nog een wereld te winnen in de aanpak van verspilling binnen de foodsector’, stelt Bakker. ‘Daarom bieden wij met No Food To Waste een breed platform aan circulaire voedselinitiatieven in Noord-Nederland.
Allereerst wil Bakker een misverstand ophelderen. ‘Als je werkt met voedsel dat buiten de standaarden valt, krijg je te maken met vooroordelen over de kwaliteit. Die zal wel twijfelachtig zijn, denken nog te veel mensen. Terwijl wij binnen de branche een zijstroomconvenant hebben opgesteld, waarmee we aan de hoogste eisen voldoen voor de verwerking en herwaardering van reststromen. Meestal blijkt dat het idee van ‘goed of niet goed’ een kwestie is van perceptie en verwachtingen. Neem de welbekende kromme komkommer waar eigenlijk niks aan mankeert. Voor mij is één ding echt niet goed en dat is de verspilling van prima voedsel.’
Bakker zag als ondernemer de waarde van zijstromen en creëerde een bewezen businessmodel. ‘Het idee dat reststromen geen waarde hebben is ook zo’n misverstand. Waarom zou een product dat niet binnen de standaarden past opeens heel goedkoop of zelfs gratis moeten zijn? Wij verstaan de kunst van het verwaarden, omdat we anders kijken. In de lineaire productieketen lijkt weggooien het meest efficiënt, maar wij doorbreken dat lineaire denken en pakken circulaire kansen. Naast onze reguliere groothandel, kaasverwerking en exploitatie van de winkels, hebben we daarom een businessunit die volledig is toegewijd aan de aanpak van verspilling.’
Uiteraard is kaas de basis van de circulaire business bij AND Cheesetrade, al oriënteert het bedrijf zich breder. Bakker wil zijn ervaring en inzichten graag inzetten in de volle breedte van de voedingsmiddelensector. ‘De zuivel loopt voorop, maar we kampen in de westerse wereld ook met grote reststromen brood, fruit, groente en vlees. Daarom zoeken we foodbedrijven in Noord-Nederland met kansrijke reststromen én ondernemers met ideeën om die voedselstromen te verwerken tot producten. We kunnen de krachten bundelen binnen No Food To Waste, een platform om kennis te delen en kansrijke reststromen te verwerken tot waardevolle grondstoffen en smakelijke producten.’
Zelf ontwikkelde AND Cheesetrade al een romige spread op basis van kaas die binnen supermarkten niet meer kan worden verkocht. ‘Wij redden deze kaas van de afvalbak en geven retailers met ons product Spread-it or dip it de kans om hun derving winstgevend te maken’, zegt Bakker. ‘Het valt goed en we zoeken nu launching customers om gezamenlijk de verspilling aan te pakken.
Mijn droom is dat circulaire producten als deze in de toekomst normaal worden, net zoals fair trade en biologisch in het gangbare supermarktassortiment zijn opgenomen. Dat vraagt ook iets van consumenten. Die willen terecht vaker weten waar hun voedsel vandaan komt en hoe het is geproduceerd, maar vergeten hoeveel invloed zij zelf hebben met hun koop- en consumeergedrag. Om bij de komkommer te blijven: als we massaal alleen de rechte kopen en de kromme laten liggen of daar veel te weinig voor betalen, dan werken we verspilling in de hand.’
‘Het is een kip-ei-discussie’, beseft Bakker. ‘Juist daarom zie ik voedselverspilling als een gedeelde verantwoordelijkheid. We mogen best weer wat meer besef van voedsel krijgen. Eten naar de seizoenen. Zelf kijken, ruiken en proeven of iets nog bruikbaar is, in plaats van alleen naar de houdbaarheidsdatum kijken. En goede gewoonten ontwikkelen. Zo zetten de Fransen camembert onder een stolpje, zodat de kaas op kamertemperatuur verder kan rijpen. Wij leggen ‘m in de koelkast, waardoor de kaas na verloop van tijd hooguit rijp is voor de afvalbak. Ik wil maar zeggen: hoe je het productieproces ook inricht en welke eisen er ook gelden, consumenten hebben thuis ook invloed op het voedsel. Het is een illusie dat we alles kunnen controleren en beheersen.’
WE ZIEN DAT BUSINESS DEVELOPMENT RONDOM VOEDSELVERSPILLING VRIJ MOEIZAAM OP GANG KOMT IN NOORD-NEDERLAND. AND CHEESETRADE IS EEN INSPIREREND VOORBEELD VAN ECONOMISCHE CREATIVITEIT
Tegelijk is Bakker zich meer dan gemiddeld bewust van optimalisatieprocessen, juist omdat hij ook met zijstromen werkt. ‘De voedsel- en warenautoriteiten zijn overtuigd van wat we doen, inmiddels de consumenten ook. Nu de business goed loopt, zijn het vooral industriële partijen die kritischer nadenken over hergebruik van zijstromen, omdat ze bang zijn voor claims als het ergens toch mis gaat. Door zo te denken, werk je verspilling in de hand. Wij hebben met AND Cheesetrade allang bewezen dat zijstromen geen grijs gebied zijn. We zetten zelfs een trend door in te zetten op circulariteit, flexibiliteit en kwaliteit. Het is en blijft een uitdaging om verspilling aan te pakken, maar het kán.’
‘Dat we in de samenleving de beweging maken naar een circulaire economie zou het makkelijker moeten maken, maar ik merk dat er nog steeds heel lineair wordt gedacht. Ook rondom regelgeving, of financiering. Als ik een nieuwe faciliteit wil bouwen met restmaterialen en tweedehands machines, zegt de bank nee omdat ze de afschrijfwaarde niet kunnen inschatten. Kies ik voor gloednieuw, dan komen ze wél over de brug. Door het lineaire denken zie ik ook dat veel subsidiegeld blijft steken bij het aanjagen, terwijl concrete stappen uitblijven. Als ondernemer ben ik van het aanpakken, maar we hebben elkaar daarbij wel nodig. Met No Food To Waste geven we daarom een eerste aanzet tot het bundelen van initiatieven tegen voedselverspilling.’
Wil je meer weten over AND Cheesetrade? Wil je meer weten over No Food to Waste?
Deze cookies zorgen ervoor dat deze website naar behoren functioneert. Ook houden we met deze cookies anoniem website statistieken bij. Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn, kunt u ze niet weigeren zonder de werking van de website te beïnvloeden. U kunt deze cookies blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen, zoals beschreven in ons privacy statement.
Deze cookies verzamelen informatie die wordt gebruikt om ons te helpen begrijpen hoe onze website wordt gebruikt of hoe effectief onze marketingcampagnes zijn. Ook helpen deze cookies ons om deze website aan te passen en zo uw gebruikservaring te kunnen verbeteren.
Met deze cookies kan uw surfgedrag worden gemonitord door advertentienetwerken waardoor we advertenties kunnen tonen op basis van uw interesses en surfgedrag. Ook voeren deze cookies functies uit waarmee onder andere wordt voorkomen dat dezelfde advertentie voortdurend verschijnt.
