Boer & Chef heeft vertrouwen in de streek
  • Agri&Food

Boer & Chef heeft vertrouwen in de streek

Als bevlogen noordelijke speler in de voedseltransitie bevindt de coöperatie Boer & Chef zich ook zelf in een kanteling. De beweging die door pioniers in gang is gezet – meer samenwerking tussen regionale boeren en afnemers – is toe aan de volgende stap. Daarom is bedrijfskundige en jonge ondernemer Jordy Muus aangetrokken om Boer & Chef naar een hoger plan te tillen. ‘Om bij te dragen aan een gezonde regio is meer impact nodig’, stelt de nieuwe aanjager’.

De oorsprong van het huidige Boer & Chef komt voort uit het succesvolle consumentenplatform De Streekboer. Om zich ook specifiek te richten op de business-to-business voedselketen in Noord-Nederland, werd in 2019 een gebiedscoöperatie opgericht met een enthousiast groepje producenten en afnemers. De insteek was: met slimme logistiek en een verkoopplatform voor lokale versproducten samen bijdragen aan een gezonde regio. Na een succesvolle test- en groeifase kwam de coöperatie medio 2021 op eigen benen te staan onder de vlag Boer & Chef; een officiële bestendiging van de samenwerking tussen boeren en de chefs van ziekenhuizen, zorginstellingen, scholen en horecabedrijven in Noord-Nederland.

Bij het gesprek over de huidige status van Boer & Chef op het kantoor in Drachten – waar zich ook de opslag en groentesnijderij bevinden serveert Jordy verse karnemelk van de biologische zuivelmakerij Buurvrouw Durkje uit Vegelinsoord. Zij is één van de twintig regionale boeren die haar producten via de coöperatie rechtstreeks levert aan de chefs van professionele noordelijke keukens. Zelf kiest de ondernemer voor een sapje van Cranberry Terschelling. ‘Streekproducten wekken vertrouwen’, heeft Jordy gemerkt sinds hij een half jaar geleden werd gevraagd om Boer & Chef verder te professionaliseren. ‘Toch komt slechts 2 procent van het lokaal geproduceerde voedsel in de eigen regio terecht. Wij hebben de ambitie om dat luttele percentage op te schroeven naar een aandeel van 25 procent.’

Boer & Chef heeft vertrouwen in de streek

Jordy Muus

Mentale verschuiving nodig

Volgens Jordy is het een utopie om alles regionaal te organiseren. ‘Bepaalde producten komen nu eenmaal van ver en in het mondiale samenspel kent de lange voedselketen ook voordelen. Maar de balans moet en kan anders’, benadrukt hij. ‘De korte keten biedt kansen en dat besef is gegroeid tijdens de Covid-pandemie. Ook door de stijgende energieprijzen is de schaarste af en toe voelbaar. Toch zijn consumenten en professionele chefs nog steeds ingesteld op het gemak dat alles altijd voorhanden is. Vooral op dat vlak is een mentale verschuiving nodig. Juist in de regionale voedselvoorziening worden we sterker geconfronteerd met de seizoenen en fluctuaties in opbrengsten. Dat maakt bewuster, maar leidt ook tot uitdagingen, zowel in de professionele keukens als bij onze organisatie.’

Boer & Chef gaat die uitdagingen volop aan. ‘Wij begrijpen dat onze afnemers – inmiddels meer dan honderd – behoefte hebben aan een hoge leveringszekerheid en hun kwaliteitsproducten liefst bij een klein aantal leveranciers bestellen. We combineren het aanbod van onze regionale boeren daarom met De Aanvullende Groothandel (DAG), die is opgericht om het bestelgemak voor chefs te vergroten. Deze extra dienst is bedoeld om de transitie van de lange naar de korte keten een serieuze kans te geven; het is onderdeel van de overgangsfase waar we in zitten. Intussen ontwikkelen wij ons als kennispartner die de chefs helpt om makkelijker mee te koken met de seizoenen en creatieve oplossingen te bedenken als een bepaald product tijdelijk niet verkrijgbaar is of door schaarste erg duur. Door onze spilfunctie in de regio hebben wij inzicht in wat er wél mogelijk is.’

Boer & Chef heeft vertrouwen in de streek

Ook financieel gezond

Om de rol die Boer & Chef voor zich ziet beter waar te maken, is Jordy hard aan het werk om de processen achter de schermen anders in te richten. ‘De missie en visie blijven hetzelfde, maar die zijn alleen haalbaar als we een schaalbare en financieel gezonde organisatie zijn’, benadrukt de ambitieuze ondernemer. ‘Op langere termijn creëren we waarde met investeringen in de korte keten, maar in dit stadium moet er nog geld bij. We onderzoeken daarom mogelijkheden om regionale infrastructuur voor versproducten te versterken en dat doen we bewust samen met andere korte-ketenspelers. Zo kijken we bijvoorbeeld wat we – naast onze eigen groentesnijderij – qua machinepark in de verwerking kunnen doen met partners in de regio, zoals Machandel in Haulerwijk, een internationale producent van biologisch-dynamische conserven. Ook zij hebben oog voor het belang van een korte keten in de regio en dit soort samenwerkingen zijn nodig om in Noord-Nederland de voedseltransitie verder vorm te geven.’

‘Bij die zoektocht hebben we ook investeerders nodig met oog voor duurzamer, slimmer en gezonder werken’, vervolgt Jordy. ‘Uiteindelijk gaat het erom wat we als samenleving over hebben voor gezondheidswaarde en omgevingswaarde. Boeren weten al dat het niet houdbaar is om te blijven focussen op volume en de laagste prijs; dat gaat ten koste van de bodem, de voedselkwaliteit en onze gezondheid. Het plaatje van de samenhang wordt steeds duidelijker, deze hele transitie draait om het waarderen van vitaal en verantwoord geproduceerd voedsel. Boer & Chef is daarin een schakel, omdat wij snel kunnen schakelen binnen het netwerk dat we al hebben opgebouwd binnen de Gebiedscoöperatie Korte Ketens Noord-Nederland. Wij richten ons op groei in het besef dat we deel uitmaken van een groter plan binnen de regio. Juist dat samenspel is de kracht, het gaat om het vertrouwen in de eigen streek en haar producten.’Boer & Chef heeft vertrouwen in de streek